ARCHEION

78
BARTOSZ NOWOŻYCKI
samą moc prawną i okres przechowywania jak oryginały. Archiwista Stanów
Zjednoczonych może ustanowić opłatę za wykonanie uwierzytelnionych kopii
dokumentów z zasobu archiwów narodowych. Opłaty z tego tytułu mają być
wpłacane na fundusz powierniczy archiwów (National Archives Trust Fund).
Istnieje możliwość zwolnienia z opłat kopii wykonanych do użytku służbowego
administracji federalnej, jeśli NARA dysponuje wystarczającymi środkami na
pokrycie kosztów wykonania prac. Administracja federalna, korzystając z materiałów
archiwalnych do celów wystawienniczych, kontrolnych, badawczych,
reprodukcji itd. nie ponosi odpowiedzialności prawnej za naruszenie praw autorskich
29 .
Prawo amerykańskie reguluje również kwestie związane z rozpowszechnianiem
informacji rządowych. Dyrektor Amerykańskiej Agencji Informacyjnej
(Director of the United States Information Agency) ma obowiązek udostępnić
Archiwiście Stanów Zjednoczonych, na potrzeby dystrybucji krajowej, wszelkie
materiały przygotowane do rozpowszechniania za granicą. Archiwista Stanów
Zjednoczonych jest prawnym opiekunem tych materiałów i może pobierać opłaty
za ich rozpowszechnianie, wpływy z tego tytułu mają być wpłacane na fundusz
powierniczy archiwów narodowych 30 .
Archiwista Stanów Zjednoczonych może zawierać porozumienia o współpracy,
które zakładają transfer środków pieniężnych z budżetu NARA na rzecz
stanu, samorządów i innych podmiotów publicznych, a także instytucji edukacyjnych
oraz organizacji non profi t w celu prowadzenia programów NARA 31 . Do
końca roku kalendarzowego jest on zobowiązany złożyć sprawozdanie z realizacji
umów o współpracy przed odpowiednimi komisjami obu izb Kongresu. Przewidziano
także możliwość zawierania umów o współpracy w celu zapewnienia
społeczeństwu dostępu online do opublikowanych akt: George’a Washingtona,
Alexandra Hamiltona, Thomasa Jeffersona, Benjamina Franklina, Johna Adamsa,
Jamesa Madisona oraz innych postaci historycznych 32 .
Archiwista Stanów Zjednoczonych zasiada w Komisji Doradczej ds. Dokumentacji
Kongresu (Advisory Committee on the Records of Congress), która
29
Zob.: ibidem, § 2107, rozdział 21, część 44.
30
Dwanaście lat od rozpowszechnienia materiałów lub po ich przygotowaniu; zob. strona internetowa
U.S. Government Painting Office: .
31
Wprowadzono ograniczenie kwotowe (25 tys. USD) na projekt współpracy, łącznie nie więcej
niż 75 tys. USD w roku podatkowym; zob.: USC, § 2119, rozdział 21, część 44.
32
Zapis w notatce: Transfer of Funds dołączonej do kolejnego § 2120 umożliwia przeniesienie
funduszy National Historical Publications and Records Commission to State, samorządów, władz
plemiennych, innych podmiotów publicznych, placówek oświatowych lub prywatnych organizacji
non profi t na rzecz zapewnienia dostępu online do akt tzw. ojców założycieli — founding fathers;
raport z tych czynności składany jest corocznie przed komitetami (Committee on Homeland Security
and Governmental Affairs of the Senate oraz Committee on Oversight and Government Reform of the
House of Representatives); zob.: USC, § 2120, rozdział 21, część 44.