ARCHEION

276 WOŁODIMIR DOLINOWSKI
do Archiwum Państwowego we Lwowie 111 . Tam także przekazano we wrześniu
1932 r. korespondencję w sprawie przekazania do Archiwum Ziemskiego dawnych
akt i ksiąg, które podlegały Sądowi Apelacyjnemu we Lwowie 112 .
Akta przekazane w depozyt przez Krajową Dyrekcję Skarbu
Najpóźniej do Archwum trafiły materiały katastrów gruntowych Galicji z lat
1785–1788 i 1819–1820 — tzw. metryki Józefińska i Franciszkańska, które były
przechowywane w Krajowej Dyrekcji Skarbu i urzędach podatkowych 113 .
Inicjatorem przekazania metryk w depozyt do archiwum było w 1903 r.
Koło konserwatorów Galicji Wschodniej z profesorem Ludwikiem Finklem
na czele. Po raz pierwszy kwestia ta została poruszona w piśmie do tego koła
z 31 lipca 1903 r., które występowało jako pośrednik między Wydziałem Krajowym
i dyrekcją archiwum z jednej strony, a Dyrekcją Skarbu — z drugiej 114 .
Negocjacje przedłużały się częściowo z powodu Wydziału Krajowego, który
postawił warunek, by przeniesienie akt nie pociągnęło za sobą konieczności
zwiększenia powierzchni pomieszczeń archiwum ani dodatkowych kosztów 115 .
Z powodu konieczności zakupu nowych stelaży wydawało się to niemożliwe.
Jednym z warunków było także sporządzenie szczegółowego inwentarza złożonych
w depozyt metryk 116 .
Swoje stanowisko Wydział Krajowy zmienił wskutek pisma O. Balzera
z 19 lutego 1905 r., w którym uzasadniono wartość naukową tego zbioru,
stanowiącego pierwszorzędny materiał źródłowy do badań historyczno-statystycznych
z dziedziny historii stosunków społeczno-ekonomicznych w Galicji.
Poważne argumenty na korzyść przekazania metryk w depozyt do Archiwum
stanowiły: brak możliwości korzystania z nich w celach naukowych z powodów
przeszkód natury formalnej (złożony system udostępniania osobom prywatnym,
brak odpowiednich pomieszczeń dla pracy naukowej), a także niebezpieczeństwo
stopniowego niszczenia się wskutek przechowywania w nieodpowiednim
111
Bardziej szczegółowo zob.: CPAHL Ukrainy, f. 29, op. 1, spr. 269, k. 4; f. 145, op. 1, spr. 9,
k. 14 zw.; spr. 126, k. 9–13, 21; f. 776, op. 1, spr. 13, k. 4; Archiwum Ziemskie we Lwowie, s. 181.
112
CPAHL Ukrainy, f. 145, op. 1, spr. 126, k. 123–124; f. 776, op. 1, spr. 66, k. 24–25; ponieważ
większość sądów przesłała swoje archiwalia do archiwum państwowego, zdecydowano, by reszta też
to zrobiła; bardziej szczegółowo o ilości oraz rodzajach akt i ksiąg, a także rozporządzeniach i korespondencji
w tej sprawie zob.: CPAHL Ukrainy, f. 145, op. 1, spr. 126, аk. 122–122 zw.; f. 776, op. 1,
spr. 66, ark. 1–23, 26–31.
113
O rozbieżnościach w datowaniu, przeprowadzeniu brakowania i przekazaniu metryk
zob.: W. Dolinowśkyj, Organizacija ta komplektuwannia, s. 77.
114
CPAHL Ukrainy, f. 145, op. 1, spr. 114, k. 24.
115
Ibidem, k. 25, 43, 48.
116
Ibidem, k. 25, 72.