ARCHEION

WSPOMNIENIA POŚMIERTNE
747
dza, lecz jego niespokojny duch i potrzeba ustawicznej aktywności spowodowała,
że już po krótkim czasie przeniósł się, a raczej „wychodził sobie” przeniesienie
służbowe do Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych (NDAP). Rok 1984 to
początek jego przygody z archiwami państwowymi, archiwistyką i archiwistami.
Od dnia zatrudnienia w NDAP, tj. od 16 czerwca 1984 r., został pracownikiem
Wydziału Organizacji i Planowania na stanowisku głównego specjalisty. Wraz ze
zmieniającym się profilem zadań tej komórki organizacyjnej Zbigniew Pustuła coraz
chętniej przyjmował na siebie obowiązki analityczne w obszarze zarządzania
państwowym zasobem archiwalnym, a zwłaszcza tzw. przedpolem. Okazało się,
że ten rodzaj działalności trafił w samo sedno kompetencji Zbigniewa Pustuły.
Niezwykła aktywność, niespożyte siły oraz wybitne umiejętności argumentowania
spotkały się z oczekiwaniami, jakie w swojej polityce archiwalnej realizował
naczelny dyrektor archiwów państwowych prof. Marian Wojciechowski. Od Zbigniewa
oczekiwał już nie tylko rezultatów urzędniczej pracy, ale także pomysłów
na rozwiązywanie ważnych, często zawiłych problemów zarządzania narodowym
zasobem archiwalnym w warunkach przekształcającego się ustroju państwa. Sprawy
narodowego zasobu archiwalnego były dla Zbigniewa Pustuły o tyle istotne,
że ówczesne rozwiązania prawne pozostawiały dla niego pole do prowadzenia
ustawicznych, ale jakże często konstruktywnych, polemik z jednostkami pozostającymi
pod nadzorem archiwów państwowych. Poza swoimi podstawowymi
obowiązkami Zbigniew spełniał się także doskonale w rolach społecznych,
m.in. był członkiem Rady Pracowniczej w NDAP. Z tamtego okresu zachowałam
w pamięci jego żarliwe starania o różne formy pomocy dla pracowników znajdujących
się w trudnej sytuacji materialnej czy rodzinnej. Bywał także opiekunem
coraz to nowych pokoleń studentów odbywających w NDAP praktyki.
Od połowy lat 90. XX w. zainteresowania Zbigniewa Pustuły stopniowo ześrodkowały
się na pracy w Stowarzyszeniu Archiwistów Polskich. Z coraz większym
zaangażowaniem oddawał się pracy menedżerskiej na rzecz tej korporacji
zawodowej, a ponieważ swoje obowiązki w NDAP traktował również bardzo poważnie,
zwyczajnie popadł w pracoholizm. Wcale nie do rzadkości należał widok
Zbigniewa odbywającego poranną toaletę w biurze, ponieważ od poprzedniego
dnia nie zdążył jeszcze wyjść z pracy.
Z końcem 1998 r. Zbigniew Pustuła przeszedł na emeryturę, ale nie było to
definitywne pożegnanie. Po kilku latach, już jako menedżer przechowalnictwa
dokumentacji niearchiwalnej, został ponownie zatrudniony. Przez kilka miesięcy
2003 r. pełnił funkcję doradcy ówczesnego naczelnego dyrektora archiwów państwowych
doc. dr hab. Darii Nałęcz.
Archiwom państwowym poświęcił Zbigniew kilkanaście lat swojego życia,
stając się aktywnym uczestnikiem przemian w zarządzaniu zasobem oraz szkolenia
archiwistów, również, a może przede wszystkim, zakładowych. Został odznaczony
Srebrnym Krzyżem Zasługi. Zmarł 10 listopada 2013 r. Pochowany został
na Cmentarzu Komunalnym Północnym.
Hanna B. Kossakowska
(Warszawa)