ARCHEION

ARCHIWUM NARODOWE WE WSPÓŁCZESNYM SYSTEMIE PRAWNYM…
77
dowolnej agencji federalnej. Sekretarz Senatu oraz urzędnik Izby Reprezentantów
mają obowiązek przekazać po zamknięciu sesji Kongresu wszystkie akta,
które nie znajdują się w bieżącym użytkowaniu (zgodnie z wytycznymi Senatu
i Izby Reprezentantów) 20 . Archiwista Stanów Zjednoczonych ma także możliwość
pozyskiwania i wytwarzania nagrań audio-wideo oraz fotografii ukazujących
historię i działalność rządu 21 . Ma on także obowiązek umożliwienia edytowania,
przygotowania napisów, przetwarzania, kopiowania, reprodukcji dla
celów wystawienniczych i edukacyjnych (non profi t) wszelkich filmów, nagrań
oraz fotografii z zasobu NARA 22 .
Jeśli przejęta zostaje dokumentacja podlegająca ustawowym ograniczeniom
w udostępnianiu, to pozostają one w mocy prawnej 23 . Ograniczenia te mogą być
zmienione lub zniesione na podstawie pisemnej zgody kierownika jednostki federalnej.
W sytuacji gdy zastrzeżone dokumenty pochodzą ze zlikwidowanego
urzędu, który nie posiada następcy prawnego, Archiwista Stanów Zjednoczonych
może podjąć decyzję o zdjęciu ograniczeń prawnych, zgodnie z interesem publicznym.
W pozostałych wypadkach ograniczenia prawne, sankcjonujące dostęp
do dokumentacji i jej wykorzystania są anulowane po 30 latach 24 .
Na Archiwiście Stanów Zjednoczonych i podległej mu sieci NARA spoczywa
odpowiedzialność za przechowywanie, udostępnianie, konserwację, porządkowanie,
ewidencjonowanie oraz reprodukcję materiałów archiwalnych 25 . Mają
one być również udostępniane do celów wystawienniczych i wydawniczych oraz
sporządzania katalogów, indeksów lub innych pomocy naukowych 26 . Archiwista
Stanów Zjednoczonych musi zapewnić i utrzymać odpowiednie pomieszczenia
przeznaczone do udostępniania akt jawnych, a także tych objętych ograniczeniami
prawnymi 27 .
Ustanowiono pieczęć urzędową archiwów narodowych USA, która poświadcza
wiarygodność kopii 28 . Kopie dokumentów sporządzone zgodnie ze standardami
NARA, które wg prawa mają być przechowywane wieczyście, mają taką
20
Zob.: ibidem, § 2115–2118, rozdział 21, część 44.
21
Zob.: ibidem, § 2114, rozdział 21, część 44.
22
Kwestię wykonywania i sprzedaży kopii oraz replik reguluje ustawa Hobby Protection Act
z 29 listopada 1973 r., część 15 USC.
23
Kwestię odtajnienia dokumentacji z zasobu NARA reguluje również rozporządzenie wykonawcze
prezydenta nr 12 937 — Declassifi cation of Selected Records Within the National Archives
of the United States z 10 listopada1994 r., strona internetowa National Archives .
24
Wyjątkiem są dokumenty Biura Spisu (Bureau of the Cenzus), zawierające dane identyfikujące
osoby wymienione w spisach ludności.
25
Zob.: USC, § 2109, rozdział 21, część 44.
26
NARA może, za zgodą Komisji Publikacji Historycznych i Oceny Dokumentacji (National
Historical Publications and Records Commission), samodzielnie przygotowywać pomoce naukowe
i wydawnictwa.
27
Zob.: USC, § 2111, rozdział 21, część 44.
28
Zob.: ibidem, § 2116, rozdział 21, część 44.