ARCHEION

566 HENRYK NIESTRÓJ
Okresowo przeprowadzano także brakowanie. Mianowicie, każdego 1 września
roku, którego liczba dzieliła się przez 5, kierownicy wydziałów przedstawiali
nadinspektorowi rejencyjnemu wykaz niepotrzebnych już akt, z dyspozycją
przekazania ich do archiwów zakładowych lub na makulaturę.
Sprawy o krótkotrwałym znaczeniu (raporty okólne do burmistrza, naczelnika
urzędu, urzędników żandarmerii) należało traktować jako sprawy do odłożenia
i składować na odrębnych półkach, po ekspertyzie (Auswertung) związać, opisać
wg podanego w regulaminie wzoru i przekazać we właściwe miejsce (dostępne
dla całej administracji urzędu).
W tym zakresie w jednym referacie miały znajdować się następujące załatwiane
sprawy:
− wpływy w luźnych teczkach (Laufmappe),
− ekspedycje — w luźnych teczkach,
− akta ogólne (generalia),
− akta spraw (specjalia, odrębne),
− monity (sprawy do ponownego przedłożenia — Wiedervorlage),
− uporządkowane sprawy do odłożenia.
Innych rodzajów załatwianych spraw nie mogło być w referacie.
Opisywany regulamin przedstawia także dosyć dokładny obraz funkcjonowania
urzędu landratury opolskiej. Zaczniemy od godzin urzędowania. Były
one ustalane na podstawie odrębnych zarządzeń (prawa pracy). Jeśliby jednak
sprawa, ze względu na swoją pilność, wymagała zwiększenia czasu pracy pracownika
urzędu, miał on obowiązek ją wykonać i nie przysługiwało mu za to
dodatkowe wynagrodzenie 11 .
W sytuacji konieczności załatwiania spraw w dni świąteczne, należało przeznaczyć
na to godziny:
− w miesiącach zimowych: 7.00–11.00,
− w miesiącach letnich: 6.00–12.00.
Plan służby w niedziele (Sonntagsdienstplan) ustalano na podstawie odrębnego
harmonogramu. Jeśliby komuś przypadł urlop w tym czasie, musiał sam
postarać się o zastępstwo. Osoba, która pracowała w niedzielę, miała wolne popołudnie
w najbliższą środę (przesunięcie wolnego popołudnia było możliwe za
zgodą landrata lub nadinspektora). Odpowiedzialność za przestrzeganie godzin
pracy ponosili kierownicy wydziałów.
Naturalnie trudny czas wojny wprowadził ograniczenia i dodatkowe obowiązki
także w funkcjonowaniu urzędu landrata. Przykładem może być zarządzenie
z 1943 r. w sprawie podwyższenia minimalnego czasu pracy w urzędach
administracji publicznej 12 .
11
Więcej zob.: Zarządzenie z 10 marca1943 r., Reichsgesetzblatt, Bd 1, 1943, s. 141.
12
Anordnung über die Erhöhung der Mindestarbeitszeit im öffentlichen Dienst während des
Kriegs, Vom 10. März 1943, Reichsgesetzblatt, Teil 1, Jahrgang 1943, s. 141.