ARCHEION

206 LESZEK PUDŁOWSKI
Mnogość innych rozwiązań
Spójrzmy wreszcie, jak wyglądają inne propozycje modeli cyklu życia dokumentacji.
W zamieszczonym na końcu aneksie zestawiono 42 publikacje opisujące
to zjawisko. Możliwe jest oczywiście, zwłaszcza dla okresu współczesnego,
powiększenie tej listy. Wydaje się jednak, że proponowana próbka jest wystarczająco
reprezentatywna i dobrze przybliża różne warianty modelu. Po szczegółowej
analizie całości wydzieliliśmy wcześniej, jako osobny, trójstopniowy
model frekwencyjny, wychodząc z założenia, że kieruje się on innymi kryteriami
doboru poszczególnych etapów. Także najwcześniejsze, prekursorskie propozycje
Philipa C. Brooksa oraz Helen L. Chatfield zostały już omówione powyżej.
Z powodu braku jednego kanonicznego wzoru pokazano model funkcjonalny na
przykładzie nadal obowiązujących przepisów ustawy z 1950 r. oraz na podstawie
klasycznego podręcznika zarządzania dokumentacją autorstwa I.A. Penna
i jego współpracowników.
Przykłady te nie wyczerpują oczywiście mnogości innych propozycji. W poniższej
tabeli zestawiono liczbę publikacji opisujących poszczególne rodzaje
modelu funkcjonalnego:
Tabela 2. Liczba publikacji opisujących różne rodzaje modelu funkcjonalnego
Liczba
etapów
Liczba
publikacji
3 4 5 6 7 8 10
6 8 12 1 1 2 1
Widzimy, że najwięcej przykładów mają modele składające się z czterech
i pięciu etapów, a dopiero na trzecim miejscu jest ustawowy i podręcznikowy
model trójstopniowy. Tylko nieliczne mają powyżej pięciu faz. Wielu autorów
uważa zatem, że prosty trójdzielny model jest niewystarczający i nie opisuje dostatecznie
dokładnie etapów, przez które przechodzi dokumentacja. O co wobec
tego uzupełniają swe modele?
W każdym wypadku autorzy zaczynają od procesu tworzenia dokumentu.
Jedynie prekursorski Ph.C. Brooks rozważa szczegółowo stan wcześniejszy,
analizując czynniki materialne niezbędne do utworzenia jakiegokolwiek pisma.
Ten pierwszy okres H.L. Chatfield nazywa fazą akumulacji. Niektórzy autorzy,
jak I.A. Penn, podkreślają, że system zarządzania dokumentacją należy zaprojektować
wcześniej, zanim jeszcze zacznie się tworzyć dokumenty. Elisabeth
C. Goodman w swym dziesięciostopniowym modelu przewiduje w pierwszym
etapie, oprócz tworzenia, także projektowanie (design) 76 .
76
Goodman (1994) — szczegółowe przypisy bibliograficzne do poszczególnych modeli
zob.: aneks.