ARCHEION

ŹRÓDŁA KARTOGRAFICZNE DO DZIEJÓW ZIEM WSCHODNICH…
449
że kolejne dwie mapy obejmujące całą granicę, od Śląska do Dniestru, wytyczoną
zgodnie z konwencją z 6 lutego 1776 r. 96 Obie powstały w 1776 r., a ich
autorem prawdopodobnie był Perthées lub Bakałowicz. Jedną wykonano w skali
ok. 1:1 500 000 97 , drugą w skali ok. 1:1 600 000, na ostatniej wykreślono
dwie wersje granicy 98 . Ponadto zachowały się mapy obejmujące odcinki granicy
w województwie wołyńskim (w powiatach włodzimierskim 99 , krzemienieckim 100
i łuckim 101 ) i podolskim (w powiecie kamienieckim 102 ). Kartografika te zostały
sporządzone przez Karola Sierakowskiego w skali ok. 1:28 000.
W zasobie AGAD znajdują się także kopie kartografików demarkacyjnych
granicy polsko-austriackiej sporządzone po pierwszym rozbiorze na zlecenie
Stanisława Augusta, których większość zasięgiem terytorialnym również wkracza
na teren województw wschodnich Korony. Pierwszą grupę stanowią kopie
czterech map granicy wytyczonej wg traktatu cesyjnego z 18 września 1773 r.,
które dla delegacji polskiej w komisji demarkacyjnej wykonał Perthées. Autorami
kopii są: J. Bakałowicz, Jan Sielanka i K. Perthées. Zgodność kopii z oryginałami
potwierdził K. Sierakowski 103 . Do drugiej grupy zaliczono kopie ośmiu
map całej granicy, od rzeki Białej do Dniestru, przeprowadzonej wg konwencji
z 1776 r., sporządzone w tymże roku. W latach 1780–1786 wykonali je: Jan
Mechler, Józef Łęski i Karol de Perthées 104 . Na uwagę zasługuje ze względu na
dużą skalę, a co za tym idzie, na dużą dokładność i szczegółowe przedstawienie
obrazu kartograficznego pasa granicznego, wielobarwne dzieło złożone ze strony
tytułowej, arkusza z legendą, arkusza z podziałką liniową, 3 arkuszy zbiorczych
w skali ok. 1:217 000 i 53 arkuszy, na których wykreślono 65 sekcji ukazujących
obraz kartograficzny granicy polsko-austriackiej po pierwszym rozbiorze, wytyczonej
zgodnie z konwencją z 1776 r., w skali ok. 1:43 000. Autorem zarówno
oryginału, jak i kopii był najprawdopodobniej Perthées. Zgodność sporządzonej
w 1780 r. kopii z oryginałem potwierdził K. Sierakowski. Granica polsko-austriacka
w województwach wschodnich Korony została przedstawiona na sekcjach
31–65 105 . Trzecią grupę stanowią kopie kartografików linii granicznej wg konwencji
z 1776 r. w poszczególnych województwach. Zachowały się dwie mapy
96
W. Całczyński, D. Kosacka, K. Łonczyńska, Mapy i plany, s. 452.
97
AGAD, Zb. Kart. 90–9.
98
AGAD, Zb. Kart. 100–1.
99
AGAD, Zb. Kart. 90–10.
100
AGAD, Zb. Kart. 90–11, 90–12.
101
AGAD, Zb. Kart. 90–13.
102
AGAD, Zb. Kart. 90–14.
103
Mapy sporządzono w latach 1784–1788; AGAD, Zb. Kart. 514–7a, 514–7b, 514–7c, 514–5;
wszystkie w Zb. S.A.
104
AGAD, Zb. Kart. 514–6a, 514–6b, 514–6c, 514–6d, 514–6e, 514–10a, 514–10b; wszystkie
w Zb. S.A.
105
AGAD, Zb. S.A., sygn. 65 (d. sygn.: AKP, sygn. 59).