ARCHEION

36
EMILIA LEŚNIEWSKA
wniosek pod pretekstem zbyt licznych błędów legislacyjnych i wymusiło na Naczelnym
Dyrektorze Archiwów Państwowych skierowanie projektu do Prokuratury
Generalnej z prośbą o wydanie opinii na temat jego poprawności w zakresie
techniki prawodawczej i przyjętych w nim rozwiązań prawnych 35 . Osobą, której
powierzono wystosowanie takiej oceny, był prokurator dr Jerzy Świątkiewicz.
Świątkiewicz pozytywnie opowiedział się za zmianą przepisów archiwalnych,
uznał to za konieczność, projekt nie był jednak wolny od zastrzeżeń 36 . Wady
upatrywał m.in. w nieudolnym i zbyt lakonicznym uzasadnieniu do projektu
ustawy, rozciągłej i kazuistycznej redakcji projektu, jak również w nazbyt licznych
upoważnieniach ustawowych do rozwinięcia przepisów ustawy w aktach
wykonawczych.
Mimo ustosunkowania się do uwag prokuratora i zmiany niepoprawnych przepisów
w tekście projektu ustawy, ponowna prośba o skierowanie go pod obrady
Komisji Prawodawczej została odrzucona na początku 1974 r. przez Biuro Prawne
URM, a prace nad projektem wstrzymano pomimo sprzeciwu NDAP. Zdaniem
Biura nie uwzględniono m.in. zmian w postaci odrzucenia koncepcji nadania
NDAP statusu urzędu centralnego oraz utworzenia Archiwum Narodowego PRL.
Poza tym, projekt nie zawierał, zdaniem Kazimierza Siarkiewicza, dyrektora Biura,
precyzyjnego określenia zakresu podmiotowego i przedmiotowego regulacji
prawnej 37 . Jeżeli chodzi o definicje, to projekt ustawy nadal nie wyjaśniał, zdaniem
przedstawiciela Biura Prawnego URM, czym są materiały archiwalne oraz co należałoby
rozumieć pod pojęciem „państwowego zasobu archiwalnego”. Podano
również w wątpliwość zapis wyjaśniający, jakie materiały archiwalne miałyby stanowić,
zgodnie z definicją państwowego zasobu archiwalnego, własność państwa.
Biuro zaproponowało ponowne rozważenie celowości wydania nowej ustawy, jej
zakresu podmiotowego i przedmiotowego, zgodności z innymi ustawami i wskazaniem
kierunków nowelizacji przepisów, które również, w sposób pośredni bądź
bezpośredni, regulowały wówczas sprawy archiwów i ich zasobów. Uznano za konieczne
przeprowadzenie ponownego postępowania uzgadniającego, dotyczącego
zaprojektowanych aktów prawnych, z zainteresowanymi podmiotami na poziomie
ministerialnym. Odmowa skierowania projektu spowodowała, że miesiące między
styczniem 1974 a połową 1975 r. można uznać za okres martwy, w którym nie prowadzono
oficjalnych działań, przynajmniej ze strony NDAP, w kierunku dalszych
prac nad ustawą archiwalną.
Rok 1975 przyniósł wyczekiwane wznowienie prac nad doskonaleniem prawa
archiwalnego. Impulsem, który ponownie skierował uwagę środowiska na
35
Ibidem, „Pismo L. Chajna do dra Lucjana Czubińskiego, Prokuratora Generalnego PRL
z dnia 21 czerwca 1973 r.”.
36
Ibidem, „Opinia o projekcie ustawy o archiwach i materiałach archiwalnych dr. J. Świątkiewicza
z 12 lipca 1973 r.”.
37
Ibidem, „Pismo dyrektora Biura Prawnego URM doc. dr. Kazimierza Siarkiewicza do Ministerstwa
Szkolnictwa Wyższego i Techniki – Gabinet Ministra, z 31 stycznia 1974 r.”.