ARCHEION

646 PRZEGLĄD CZASOPISM
ników oraz statystyki udostępnienia archiwaliów w archiwach francuskich dla
okresu od 2000 r. (Benutzerschwund in den französischen Archiven: das Ende
der „Vingt Glorieuses”, s. 267–280). Tę sferę działalności archiwów francuskich
charakteryzuje wyraźna tendencja spadkowa. Zjawisko to jest obserwowane nie
tylko we Francji, ale również np. w Niemczech i Szwajcarii. Przyczyny spadku
liczby osób korzystających osobiście z archiwów widzi autor w digitalizacji
zasobów i ich dostępności online, ale też w zmianach zachodzących w szkołach
wyższych, które zmierzają do ograniczenia liczebności grupy studentów
wśród innych użytkowników archiwów, oraz w zmianach zachowań społecznych
i mentalnościowych (nawet w rozprzestrzenianiu się światopoglądu egoistycznego)
(s. 277).
Czwarty tekst traktujący o archiwach zagranicznych to prezentacja historii
archiwów miejskich trzech miast z terenu Siedmiogrodu: Sybina, Braszowa i Bistriţy.
Jego autorem jest dr Peter Moldovan, archiwista z Târgu Mureş (Die
Stadtarchive Hermannstadt (Sibiu), Bistritz (Bistriţa) und Kronstadt (Braşov)
in Siebenbürgen — ein historischer Rückblick, s. 311–332). Wymienione miasta
znajdują się na terenie tej części Siedmiogrodu, która w średniowieczu skolonizowana
została przez kolonistów z Niemiec, zwanych tu Sasami („Sachsen”).
Trzy końcowe strony tekstu (s. 330–332) zajmuje bibliografia publikacji poświęconych
historii opisanych w artykule archiwów miejskich.
Piąty zagraniczny artykuł archiwoznawczy, napisany przez Daria Ceccutiego
i Alessandrę Merigliano, bibliotekarza i kierowniczkę archiwum Kurii
Generalnej Zakonu Pijarów w Rzymie, przynosi omówienie zawartości zasobu
Historycznego Archiwum Generalnego Zakonu Pijarów (Archivio Generale
Storico delle Scuole Pie, skr. AGSP) w Rzymie, które poprzedza zarys historii
tego archiwum (Auf dem Wege zu einem Zentrum archivischer Dokumentation:
die Erschließung des Generalarchivs des Piaristen-Ordens in Rom, s. 333–350).
Ostatni z tekstów autorów zagranicznych, autorstwa prof. Yusufa Sarinaya
z Ankary, naczelnego dyrektora tureckich archiwów państwowych, dotyczy historii
i organizacji Ministerstwa Spraw Zagranicznych Imperium Osmańskiego
(Das Außenministerium des Osmanischen Reiches (Hariciye Nezareti) und seine
Aufgaben im Spiegel der Aktenbestände, s. 281–293) oraz jego spuścizny aktowej.
Jest ona przechowywana wraz z aktami poselstw tureckich w Archiwum
Osmańskim (Başbakanlik Osmanli Arşivi, skr. BOA) w Stambule. Otomańskie
Ministerstwo Spraw Zagranicznych powstało dopiero w 1836 r., ale początki
stałej tureckiej służby dyplomatycznej sięgają 1793 r., kiedy to na najważniejszych
dworach europejskich utworzone zostały ambasady tureckie. Materiały
archiwalne i ich zawartość, które zostały omówione w tekście (s. 287–293), sięgają
chronologicznie roku 1920, kiedy to doszło do podpisania w Sèvres traktatu
pokojowego między państwami Ententy a Turcją (w pierwszej wojnie światowej
Turcja walczyła po stronie państw centralnych), likwidującego Imperium
Osmańskie w jego dotychczasowym kształcie terytorialnym, oraz powołane zo-