ARCHEION

690 PRZEGLĄD CZASOPISM
„STUDIE O RUKOPISECH”. MASARYKŮV USTAV A ARCHIV AKA-
DEMIE VED ČR, V.V.I. KOMISE PRO SOU PIS A STUDIUM RUKOPISŮ,
Praha 2010–2013, t. 40–43
Rocznik ukazuje się w Pradze od 1962 r. i specjalizuje w publikowaniu wyników
szeroko rozumianych badań kodykologicznych, zwłaszcza z zakresu
paleografii i dyscyplin pokrewnych. Z reguły składa się z następujących działów:
„Artykuły”, „Materiały”, „Omówienia”, „Sprawozdania”, „Bibliografia tematyczna”
(w zakresie poruszanej problematyki). Nie inaczej jest w wypadku
omawianych czterech tomów za lata 2010–2013. Specyfiką czasopisma jest nierzadkie
publikowanie tekstów o charakterze monograficznym i objętości kilku
arkuszy wydawniczych. Uważam to za zaletę, gdyż „niszowa” problematyka
i często objętość powyżej arkusza autorskiego prawdopodobnie powodowałaby,
że niektóre artykuły nigdy nie ujrzałyby światła dziennego, gdyby nie łamy tegoż
czasopisma. Osoba redaktora Ivana Hlaváčka — gwarantuje wysoki poziom
merytoryczny i skłania do przyjrzenia się zawartości tegoż periodyku.
Omawiane cztery tomy składają się z działów: „Artykuły”, „Materiały”,
„Recenzje”, „Sprawozdania” (szeroko rozumiane), „Omówienia”, „Zapiski”,
„Bibliografia czeskiej literatury kodykologicznej”. Ten ostatni uważam za bardzo
cenną inicjatywę. Pozwala bowiem szybko orientować się w tematyce,
co nie jest takie łatwe, wobec podobnego jak w Polsce, rozproszenia ruchu
wydawniczego. W tym wypadku nasuwa się pytanie: dlaczego nie robią tego
polskie wydawnictwa specjalistyczne?
W tomie 40 (2010) szczególną uwagę zwraca analiza tzw. mszału opatowickiego,
którą przeprowadzili Stanislaw Červenka (strona muzykologiczna),
Štěpán Kohout (kodykologia) i Jana Hrbáčová (wystrój artystyczny) 1 . Kodeks
z biblioteki w Ołomuńcu powstał na potrzeby konwentu benedyktyńskiego
w Opatowicach nad Łabą, krótko po 1354 r., w jednym z praskich warsztatów
iluminatorskich pracujących m.in. na zlecenie Karola IV, choćby przy brewiarzu
biskupa Jana Noviforensisa, na co wskazuje ten sam typ dekoracji. Możliwe, że
mszał zamówił opat Neplach, mający częste kontakty z biskupem, który z kolei
był kanclerzem Karola IV.
Rękopis z komentarzem do Apokalipsy z Biblioteki Narodowej w Pradze,
datowany na ok. 1402 r., a wykonany z kopii znajdującej się w Bibliotece Uniwersytetu
Wrocławskiego z ok. 1378 r., omówiła Zdeňka Hledíková 2 . Analizując
kolofony wspomnianych manuskryptów, doszła do wniosku, że mamy do
czynienia z autorstwem doktora Heřmana, którego należy utożsamiać z Hermanem
z Winterswick, działającym na praskim uniwersytecie w latach 70.
XIV w.
1
S. Červenka, J. Hrbáčová, Š. Kohout, Misál opatovický, s. 5–50.
2
Z. Hledíková, K autorství Komentáře na Apokalypsu doktora Heřmana, s. 53–59.