ARCHEION

732 KRONIKA
INAUGURACJA POLSKIEJ LISTY KRAJOWEJ PROGRAMU UNESCO
„PAMIĘĆ ŚWIATA”
W dniu 17 października 2014 r. w pałacu prezydenckim w Warszawie odbyła
się uroczysta inauguracja Polskiej Listy Krajowej Programu UNESCO „Pamięć
Świata”, objęta honorowym patronatem prezydenta RP. Wydarzenie to stanowiło
zwieńczenie kilkuletnich prac Polskiego Komitetu Programu UNESCO „Pamięć
Świata”, w skład którego wchodzą przedstawiciele największych polskich bibliotek,
archiwów, środowiska naukowego i Polskiego Komitetu ds. UNESCO.
Komitet, któremu przewodniczy Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych,
nominował 11 obiektów zgłoszonych przez polskie archiwa, biblioteki i muzea
do pierwszej edycji Listy Krajowej. Zostały na nią wpisane bezcenne zabytki
dziedzictwa dokumentacyjnego o szczególnym znaczeniu dla polskiej kultury,
narodowej tożsamości i pamięci historycznej, przechowywane w zbiorach dziewięciu
instytucji z Warszawy, Krakowa, Gniezna, Poznania i Wrocławia. Wśród
wyróżnionych znalazły się unikalne dzieła i dokumenty z okresu średniowiecza
(złoty kodeks gnieźnieński, kronika Galla Anonima, dokument lokacyjny miasta
Krakowa z 1257 r., kazania świętokrzyskie, Banderia Prutenorum autorstwa
Jana Długosza), jak też obiekty z późniejszych epok historycznych (opis żup
bocheńskich i wielickich z 1518 r., tzw. Białoruski Tristan z XVI/XVII w., Konstytucja
3 maja, autograf Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, akta organizacji
narodowej z okresu powstania styczniowego, memoriał Ignacego Paderewskiego
do prezydenta Stanów Zjednoczonych o odbudowie niepodległego państwa
polskiego z 1918 r.).
Obecne działania Polskiego Komitetu Programu UNESCO „Pamięć Świata”
wpisują się w aktywną działalność prowadzoną w ostatnich latach przez Naczelną
Dyrekcję Archiwów Państwowych w ramach udziału w międzynarodowym
programie UNESCO „Pamięć Świata”. Celem programu, powstałego z inicjatywy
UNESCO w 1992 r., było zwrócenie uwagi rządów i opinii publicznej
na znaczenie oraz konieczność ochrony dziedzictwa dokumentacyjnego, a także
podejmowanie działań na rzecz jego popularyzacji i szerokiego udostępniania.
Inauguracja Polskiej Listy Krajowej została zorganizowana przez Naczelną
Dyrekcję Archiwów Państwowych we współpracy z Kancelarią Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej oraz Polskim Komitetem ds. UNESCO. Na uroczystości
zgromadziło się ponad 200 osób, w tym przedstawiciele najwyższych władz
państwowych, samorządowych i kościelnych, reprezentanci świata nauki i kultury,
przedstawiciele środowiska archiwistów, bibliotekarzy, muzealników oraz
instytucji z nimi współpracujących. Otwarcia uroczystości dokonał podsekretarz
stanu w Kancelarii Prezydenta RP Maciej Klimczak, który podkreślił znaczenie
działań podejmowanych przez UNESCO na rzecz ochrony dziedzictwa dokumentacyjnego
w ramach programu „Pamięć Świata”. Na ogromną rolę archi-