ARCHEION

ARCHIWUM PAŃSTWOWE W WILNIE (1922–1939)
321
siadał wyższego wykształcenia. Został
wyrzucony z panteonu archiwistów
polskich, gdyż jego biogram nie znalazł
się w tomie pierwszym, wydanym
w 1984 r., Słownika biografi cznego
archiwistów polskich. W 1909 r. objął
kierownictwo Archiwum Miejskiego
w Wilnie. Współpracował ze służbą
archiwalną Rady Regencyjnej w okresie
od 1 grudnia 1917 do 1 grudnia
1918 r. W tym czasie wykonywał
prace inwentaryzacyjne w Archiwum
Komisji Włościańskiej i Archiwum
Oświecenia Publicznego. Od 1 grudnia
1918 do 29 października 1919 r.
był dyrektorem Archiwum w Piotrkowie.
Na przełomie kwietnia i maja
przybył do rodzinnego miasta w charakterze
delegata Wydziału Archiwów
Państwowych do Zarządu Cywilnego
Ziem Wschodnich. Od tego momentu
pozostał już w Wilnie. Współpracował
z zarządem, następnie z władzami
wojskowymi, administracją Litwy
Środkowej oraz Wydziałem Archiwów
Wacław Gizbert Studnicki, 1927 (cyt. za: Archiwum
Państwowe w Wilnie [w:] Wilno i Ziemia
Wileńska. Dodatek specjalny do „Epoki”,
Wielkiego Dziennika Politycznego, Warszawa
1927, s. 14, BUW, sygn. 38 944)
Państwowych Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Związany był z piłsudczykami i chętnie wykorzystywał te więzi dla umocnienia
pozycji archiwum. Kontestował stołeczność Warszawy. Charakterystyczna była
jego dedykacja dla Józefa Piłsudskiego, umieszczona na wspomnieniach dotyczących
Legionów w Wilnie w latach 1916–1917. W. Gizbert-Studnicki pisał:
„Tę garść wspomnień i przeżyć pisanych w Wilnie w r. 1916–1917 z tęsknotą
do państwa i wojska polskiego ofiarowuję w hołdzie, z prośbą o łaskawe przyjęcie
w dniu Zjazdu Legionistów w Wilnie. Autor. Stołeczne miasto Wilno, dnia
12 sierpnia 1928 r.” 213 . Należał do tej grupy mieszkańców Wilna i Wileńszczyzny,
która czuła się przywiązana do idei Wielkiego Księstwa Litewskiego. Był
także radnym miejskim. Pełniąc tę funkcję, nie stronił od polemik. Krytykował
m.in. gospodarkę miejską Wilna 214 . W świetle jego działalności, jako dyrektora
archiwum, należy go uznać za dobrego organizatora. W. Gizbert-Studnicki interesował
się historią Wilna. Był autorem przewodników po tym mieście. Inicjował
także wydawanie źródeł z zasobu archiwum. Stworzył serię wydawniczą
213
W. Gizbert-Studnicki, Stosunek Wilna do Legionów. Kartki bez retuszu z pamiętnika 1916–
–1917, Wilno 1928.
214
Idem, Krytyka wileńskiej gospodarki miejskiej. Streszczenie wygłoszonego dn. 9.II.1926 r.
podczas dyskusji budżetowej w Radzie Miejskiej przemówienia […], Wilno 1926.