ARCHEION

692 PRZEGLĄD CZASOPISM
na wiek XVIII. Z kolei iluminacje czterech z nich wykonane zostały w kręgu
artystycznym Bolonii i Ferrary.
Analizą dekoracji Antyfonarza siedleckiego zajęła się Jana Šubrtová 10 .
Ustaliła, że manuskrypt iluminowało trzech artystów, z których pierwszy
wykonał dekoracje w stylu bizantyńskim, weneckim i sakso-turyńskim, drugi
był kontynuatorem stylu pierwszego i prawdopodobnie jego pomocnikiem,
zaś trzeci był artystą działającym na terenie Czech, przy czym analiza jego
iluminacji wskazuje, że był również autorem dekoracji w znanym rękopisie
Mater verborum. Kodeks znajduje się obecnie w Bibliotece Narodowej
Republiki Czeskiej, datowany jest na pierwszą połowę XIII w. i wzbudzał
zainteresowania badaczy już w XIX w., a to z tego powodu, iż jego walory
artystyczne są wyjątkowe na tle ówczesnej „produkcji” iluminatorskiej średniowiecznej
Europy.
Analizę kodykologiczną rękopisu kartuzów w Tržku nieopodal Litomyśla,
znajdującego się obecnie w Bibliotece Watykańskiej, i jej wyniki opublikował
Stanislav Petr 11 . Manuskrypt ten jest o tyle znaczący, iż umożliwia obserwację
powiązań między innymi domami kartuzów w Czechach i na Morawach
w średniowieczu. Dla kartuzów w Tržku zakupił go i ofiarował fundator Albert
ze Sternbergu, biskup litomyski. Nie powinno to dziwić, zachowały się bowiem
informacje o przekazywaniu przez niego ksiąg, nie tylko liturgicznych, fundowanym
przez niego klasztorom, przed 1380 r.
W tomie znajdziemy ponadto teksty traktujące o mistrzu uniwersytetu praskiego
z pierwszej połowy XV w., Mateuszu Beranie 12 , mistrzach tegoż uniwersytetu
jako kaznodziejach synodalnych 13 oraz historię wydania najstarszego
czeskiego przekładu Biblii 14 .
Tom 42 (2012) przynosi m.in. obszerny tekst autorstwa Jindřicha Marka
o średniowiecznych łacińskich rękopisach z klasztoru Franciszkanów w Chebie
15 . Klasztor w Chebie został ufundowany w 1247 r., ale wszystkie zachowane
obecnie w czeskiej Bibliotece Narodowej książki z jego księgozbioru pochodzą
z okresu po jego zreformowaniu w 1465 r. Średniowieczne stanowią 17 woluminów
(ze 160), z tego 7 jest łacińskich, a 10 spisanych w języku niemieckim.
W oprawach 30 inkunabułów i starodruków znajdują się ponadto wklejki z ręko-
10
J. Šubrtová, Poznámky k podílu jednotlivých iluminátorů na výzdobě Antifonáře sedleckého,
s. 3–17.
11
S. Petr, Rukopis kartuziánského klastera v Tržku ve vatikánské knihovně a nové poznatky k osobě
zakladatele tržecké kartouzy Alberta ze Šternberka, s. 19–55.
12
J. Kadlec, Mistr Matouš Beran, s. 243–245 (autor zmarł w 2004 r., tekst do druku przygotowała
Z. Hledíková).
13
Idem, Mistři Karlovy university jako synodální kazatelé, s. 246–258 (tekst do druku przygotowała
Z. Hledíková).
14
J. Pečírková, Historie vydání nejstaršího českého překladu bible, s. 259–278.
15
J. Marek, Středověké latinské rukopisy z klastera františkánů v Chebu, s. 63–144.