ARCHEION

394
ANDRZEJ DRAKONIEWICZ
Interesujące informacje znaleźć można w dokumentacji dotyczącej przeprowadzonych
kontroli zbiorów Biblioteki, czyli tzw. skontrów. Wyciągane
z nich wnioski wpływały na podejmowane w Bibliotece prace. Pierwsze
wzmianki o przeprowadzonym skontrum druków bibliotecznych APŁ pochodzą
z roku 1961 i 1962. Objęło ono tylko druki zwarte. Jego rezultatem było
m.in., jak to określono, odnalezienie dużej ilości książek. Spowodowało to
konieczność „przepracowania” zbioru bibliotecznego. Skontrum wykazało
823 zinwentaryzowane, „opracowane” druki 56 . Następne skontrum Biblioteki,
przeprowadzone od 1 do 29 lutego 1972 r., wykazało 654 tomy braków.
Objęło ono druki zwarte oraz „Łodziana”. Na polecenie dyrektora archiwum
od 16 do 30 czerwca oraz od 2 do 20 sierpnia 1973 r. wykonano ponowne
skontrum całego zasobu bibliotecznego. Objęło ono 32 208 tomów druków
i wykazało 511 brakujących tomów 57 . Jak zaznaczono w sprawozdaniu
za 1972 r., wcześniejsze skontrum nie odzwierciedlało stanu faktycznego 58 .
W trakcie tego skontrum przemieszczono cały zasób Biblioteki, nadając mu
„numerus currens” w miejsce dotychczasowych podziałów tematycznych.
Sporządzono wykazy ubytków, ilościowe i wartościowe. Oznaczono na półkach
zakładkami wszystkie braki, przekazania i ubytki książek 59 . Na polecenie
dyrektora APŁ uzupełniono biblioteczne księgi inwentarzowe. Wyceniono
książki i czasopisma oraz obliczono stan wartości zasobu bibliotecznego
na potrzeby księgowości 60 . W okresie od 23 grudnia 1975 do 29 lutego 1976 r.
odbyło się kolejne skontrum całego księgozbioru Biblioteki APŁ. Komisja
56
Ibidem, sygn. 198, s. 9; roczne sprawozdanie statystyczne GUS Biblioteki za 1962 r.
przechowywane w registraturze Biblioteki.
57
Komisja Inwentaryzacyjna w swoim protokole z przeprowadzonego skontrum stwierdziła
występowanie w księgach inwentarzowych pustych numerów, podwójnych numerów zaopatrzonych
literą „a”, numerów opuszczonych. Komisja wnioskowała o przekazanie innym bibliotekom książek
niezgodnych z profilem Biblioteki, sporządzenie nowego inwentarza i katalogu, uregulowanie spraw
bibliotek w archiwach terenowych. Skontrum przeprowadzono zgodnie z instrukcją Ministra Kultury
i Sztuki z dnia 15 sierpnia 1970 r. w sprawie zasad ewidencji materiałów bibliotecznych. Teczka
zatytułowana: „Skontrum biblioteki APŁ 1973 r.” przechowywana jest w registraturze Biblioteki.
58
Przeprowadzone w lutym i marcu 1972 r. skontrum wykazało ok. 600 braków (przeważnie
druków zwartych), co wg oceny prowadzącej Bibliotekę „stanowi niewielką ilość”. Miało to być
pierwsze skontrum od 1957 r.; ibidem, sygn. 46; w oświadczeniu w sprawie braków książek wykazanych
przez skontrum Biblioteki APŁ w 1973 r. czytamy, że w latach 1945–1972 zmieniło się ośmiu
pracowników odpowiedzialnych materialnie za zasób biblioteki, a do 1973 r. dostęp do wydzielonego
zasobu podręcznego, zawierającego cenne pozycje biblioteczne, mieli wszyscy pracownicy archiwum
pełniący dyżury popołudniowe w pracowni naukowej. Teczka skontrum z 1973 przechowywana jest
w registraturze Biblioteki.
59
APŁ, APwŁ, sygn. 219, s. 20; sygn. 222, s. 58. W zakładkach umieszczono rewersy książek
niezwróconych.
60
Ibidem, sygn. 5, s. 13 (Zarządzenie nr 1 z dnia 15 lutego 1972 r. w sprawie inwentaryzacji
księgozbioru i scalenia zasobów archiwalnych APŁ), sygn. 223, s. 25; na polecenie dyrektora archiwum
skontrum przeprowadzono również w 1976 r.; ibidem, sygn. 225.