ARCHEION

ARCHIWUM NARODOWE WE WSPÓŁCZESNYM SYSTEMIE PRAWNYM…
91
wadzonego przez Departament Sprawiedliwości (Department of Justice). Pracownicy
NARA, niezależnie od ograniczeń prawnych, zaangażowani w wykonywanie
pracy archiwalnej mają dostęp do tych akt.
W zakresie ochrony informacji związanych z energią atomową ustawodawca
przewiduje opracowanie wspólnego planu, mającego przeciwdziałać ujawnieniu
zastrzeżonych informacji przez sekretarza ds. energii (Secretary of Energy), Archiwistę
Stanów Zjednoczonych, członków Rady Bezpieczeństwa Narodowego,
Sekretarza Obrony oraz szefów agencji federalnych 97 .
Wszelkie dokumenty osobiste dotyczące internowania Amerykanów i rezydentów
japońskiego pochodzenia, w tym powstałe w komisjach śledczych, mają
być przechowywane przez Archiwum Narodowe i przez nie udostępniane 98 . Archiwista
Stanów Zjednoczonych, z upoważnienia urzędnika Izby Reprezentantów
(Clerk of the House of Representatives), może udostępnić wybrane akta Izby
Reprezentantów, niesklasyfikowane dla celów bezpieczeństwa narodowego 99 .
Ustawa Nazi War Crimes Disclosure Act z 1998 r. dotyczy ujawnienia dokumentów
zbrodni nazistowskich popełnionych w trakcie drugiej wojny światowej
100 . Poddane procesowi odtajnienia mają być też materiały (Nazi War Criminal
Records) dotyczące osób, wobec których istnieje podejrzenie prowadzenia prześladowań
na tle religijnym, narodowościowym itp.; akta władz niemieckich oraz
krajów okupowanych, a także organizacji kolaboracyjnych. Z procesu odtajnienia
mogą być wyłączone materiały stanowiące wyraźne nieuzasadnione naruszenie
prywatności, a także ujawniające: tożsamość poufnego źródła lub informacje
na temat wykorzystania źródła wywiadu bądź jego metod; dane mogące pomóc
w rozwoju i stosowaniu broni masowego rażenia oraz w dekonspiracji szyfrów
stosowanych przez USA lub planów wojskowych oraz osłabiające dyplomację
amerykańską, powodujące zagrożenie dla bezpieczeństwa członków rządu czy
naruszające traktaty lub umowy międzynarodowe 101 . W myśl ustawy Archiwista
Stanów Zjednoczonych jest jednym z członków międzyagencyjnej grupy,
której zadaniem jest zlokalizowanie, identyfikacja, inwentaryzacja, zalecanie do
odtajnienia i udostępniania publicznego w Archiwum Narodowym wszystkich
akt przechowywanych na terenie kraju, które dotyczą zbrodni nazistowskich.
97
USC, rozdział 42, część 50; zob. strona internetowa U.S. Government Painting Office: .
98
W tym mieszkańców Wysp Aleuckich, okupowanych w czasie drugiej wojny światowej przez
Japonię, załącznik do części 50 USC; zob. strona internetowa U.S. Government Painting Office:
.
99
Akta te muszą istnieć dłużej niż 30 lat i odnosić się do: ewakuacji, relokacji, internowania
osób.
100
Zob. strona internetowa U.S. Government Painting Office: .
101
Głównym czynnikiem jest dobro publiczne; szefowie agencji federalnych mogą wystąpić do
komisji Kongresu o pozostawienie klauzuli tajności; wyłącza się również akta będące materiałem
dowodowym w śledztwie oraz akta operacyjne.