ARCHEION

PRZEGLĄD PRAWODAWSTWA ŚWIATOWEGO…
133
lat od daty wydania (możliwe jest jego przedłużenie, w tym wielokrotne na kolejne
trzy lata). Inną formą kontroli warunków wywozu archiwaliów niepaństwowych
jest wydawanie, w trybie § 18, zaświadczeń stwierdzających, że przechowywanie
danych archiwaliów na terytorium Austrii nie leży w interesie narodowym. Ustawodawca
uzależnia uzyskanie takiego zaświadczenia przez właściciela archiwaliów
od istnienia materiałów, które wprawdzie same z siebie zabytkami nie są, ale
mogą zastępować (np. kopie) przedmiotowe dobra kultury 64 .
Przegląd austriackiego ustawodawstwa archiwalnego na poziomie centralnym
i krajowym pozwala stwierdzić, że koncentruje się ono głównie na
problemach kształtowania, zabezpieczenia i udostępniania zasobu archiwalnego
powstałego w wyniku działalności szeroko rozumianych instytucji
publicznych. Regulacje dotyczące materiałów stanowiących odpowiedniki
niepaństwowego zasobu archiwalnego w Polsce mają charakter cząstkowy.
W ograniczonym tylko zakresie uzupełniają je przepisy o ochronie zabytków.
Przyjęty w Austrii model stosunku archiwów państwowych do dokumentacji
osób prywatnych daje służbom archiwalnym bardzo ograniczone możliwości
oddziaływania na postępowanie z dokumentacją osób fizycznych i prawnych
prawa prywatnego.
Dania
W ramach germańskiego modelu regulacji archiwalnej (przynajmniej w odniesieniu
do prywatnych materiałów archiwalnych) mieści się duńska ustawa
o archiwach z 17 grudnia 2002 r. 65 Art. 1 (5) tej ustawy stanowi, że jej zakres
regulacji obejmuje czynności archiwów państwowych wobec prywatnych materiałów
archiwalnych. Pomimo wyeksponowania tej kategorii działalności archiwalnej
w systematyce ustawy, postępowaniu z materiałami archiwalnymi sfery
prywatnej poświęcono w niej tylko jeden rozdział, składający się z sześciu zwięzłych
artykułów. Art. 44 stwierdza, że archiwa publiczne mogą zbierać, przyjmować
i przechowywać dokumentację pochodzącą od podmiotów, takich jak
osoby fizyczne, stowarzyszenia, organizacje, w tym dokumentację, zawierającą
dane chronione na mocy przepisów o ochronie danych osobowych. Przekazanie
dokumentacji prywatnej archiwom dokonuje się na podstawie umów między
archiwami a właścicielami; określają one zwłaszcza zasady udostępniania
przedmiotowych materiałów (art. 46). Ważne miejsce w praktyce duńskiej służ-
64
§ 18.1: Durch eine Bestätigung stellt das Bundesdenkmalamt fest, dass eine Erhaltung im Inland
nicht im nationalen Interesse gelegen ist. Bestätigungen können zum Zweck des gesicherten
Nachweises der rechtmäßigen Ausfuhr auch in jenen Fällen ausgestellt werden, in denen es sich um
Gegenstände handelt, denen Denkmaleigenschaft zwar nicht zugesprochen werden kann, die jedoch
mit Denkmalen verwechselt werden könnten (zB Kopien).
65
Wobec nieznajomości języka duńskiego, korzystam z zamieszczonego na stronach internetowych
duńskich archiwów państwowych przekładu angielskiego .