ARCHEION

ARCHEION, T. CXV
WARSZAWA 2014
ANDRIEJ N. ARTIZOW
(Rosja)
USTAWODAWSTWO ARCHIWALNE ROSJI
W dniu 22 października 2004 r. została uchwalona w Rosji ustawa federalna
„O działalności archiwalnej w Federacji Rosyjskiej”. Stało się to w ramach procesu
nowelizacji przepisów prawnych regulujących funkcjonowanie społeczeństwa
rosyjskiego, zgodnie z zasadami konstytucji Federacji Rosyjskiej.
W czasach ZSRR ustawodawstwo archiwalne jako takie nie istniało, tak samo
było w okresie przed rewolucją. Pierwszym aktem prawnym w tej dziedzinie
były „Podstawy prawne dotyczące zasobu archiwalnego Federacji Rosyjskiej
i archiwów”, uchwalone 7 lipca 1993 r. jeszcze przez Radę Najwyższą Rosji,
które przestały obowiązywać po wejściu w życiu ustawy z 22 października
2004 r.
Cechą charakterystyczną nowej ustawy jest jej forma. Wcześniej obowiązywały
„podstawy prawne”, od 2004 r. — ustawa federalna. W ustawie bardziej
szczegółowo określono kwestie organizacji pracy archiwalnej we wszystkich
jej aspektach. W „podstawach prawnych” o pracy z dokumentacją archiwalną
mówił tylko jeden rozdział („Przechowywanie, gromadzenie, ewidencja
i korzystanie z dokumentacji archiwalnej”). W ustawie zagadnieniom tym poświęcono
trzy rozdziały: „Przechowywanie i ewidencja dokumentacji archiwalnej”,
„Gromadzenie dokumentacji archiwalnej w zasobach archiwalnych”,
„Udostępnianie i korzystanie z dokumentacji archiwalnej.” A więc z punktu widzenia
informacji w niej zawartych ustawa federalna — w porównaniu z „podstawami
prawnymi” — była ponaddwukrotnie obszerniejsza pod względem treści
dotyczących definicji, terminologii i opisów tych i innych zagadnień związanych
z postępowaniem z dokumentacją archiwalną.
Inną cechą wyróżniającą ustawę jest zakres jej działania. Uwagę zwraca także
jej nowy tytuł. Jego zmiana nie była tylko prostym zabiegiem kosmetycznym.
W Rosji od dawna nie prowadzono specjalistycznych badań naukowych
dotyczących ilości wytwarzanej rocznie w kraju dokumentacji. Tym niemniej
badania marketingowe Wszechrosyjskiego Instytutu Naukowo-Badawczego
Dokumentacji i Archiwistyki wykazują, że w trakcie swojej działalności wszystkie
podmioty prawne reprezentujące różne formy własności wytwarzają ponad