ARCHEION

650 PRZEGLĄD CZASOPISM
tektura uznana została za sztukę kształtującą oblicze cywilizacji. Wiele jej dzieł
stanowi obiekty długiego trwania. Archiwa architektury stały się przypadkiem
interesującym proweniencyjnie. W większości wypadków tworzone materiały
były częścią archiwów prywatnych, niepublicznych, jednak najlepszą formą ich
zachowania stała się obecność w archiwach publicznych.
Treść artykułów zawartych w tym numerze dotyczy wszystkich regionów
świata, ponieważ archiwa architektury gromadzone są w większości sieci archiwów
publicznych. Rozważania poświęcone tej problematyce otworzył artykuł
Davida Peyceré’a (Les archives d’architecture en Europe). Autor zawarł w nim
krótką historię gromadzenia archiwów architektury. Podkreślił, że pierwszym
ośrodkiem gromadzenia było utworzone w 1934 r. w Moskwie Muzeum Architektury.
Podobne placówki powstały w krajach skandynawskich w latach 50.
XX w. Wyodrębnił następujące formy i miejsca gromadzenia i przechowywania
archiwów architektury: 1. uniwersytety i inne miejsca uprawiania architektury
(szkoły architektury, politechniki), 2. muzea, 3. stowarzyszenia profesjonalne,
4. instytucje gromadzące i konserwujące dziedzictwo kulturowe, 5. niektóre archiwa.
Wymienione zostały m.in. następujące miejsca przechowywania archiwów
architektury: uniwersytety w Parmie i Wenecji; politechniki w Lozannie
i Zurychu; Uniwersytet w Porto; muzea architektury na Litwie (od 1968), we
Wrocławiu (1965) i Frankfurcie nad Menem; Centre Pompidou w Paryżu; muzea
architektury w Wiedniu, Sztokholmie, Salamance, Madrycie i Barcelonie;
muzeum Benaki w Atenach; nowe muzeum architektury w Rzymie; Narodowe
Stowarzyszenie Architektów Italii; Archiwum Narodowe Francji w Paryżu.
Liczba ośrodków gromadzenia tego typu archiwaliów jest w dużym stopniu zależna
od dorobku w tej dziedzinie sztuki. Z tego powodu wiele tego typu centrów
usytuowanych jest we Włoszech.
Następny artykuł dotyczył archiwów architektury w Brazylii. Marlice Nazareth
Soares de Azavedo w tekście Una visión preliminar de la situación
de los archivos brasileños de arquitectura, ingeniería y urbanisto — un nuevo
campo de estudio przedstawiła różne miejsca gromadzenia i zabezpieczania
tego rodzaju archiwaliów. W 2004 r. odbył się I Kongres Archiwów Architektury
w Alcala de Henares w Hiszpanii. Wszystkie archiwa publiczne Brazylii na
różnych poziomach organizacji zajmują się gromadzeniem archiwaliów do historii
architektury, urbanistyki i budownictwa. Przy Radzie Archiwum Narodowego
Brazylii działa Komisja Archiwów Architektury, Urbanistyki i Budownictwa.
W 2008 r. odbyło się w Belo Horizonte seminarium Południowej Ameryki
pt. „Architektura i Dokumentacja”. Służyło ono wymianie doświadczeń archiwów
tego kontynentu dotyczących archiwów architektury.
Manuel Graça Dias w tekście pt. From the amateur archivist dokonał analizy
różnych rodzajów dokumentacji powstających w trakcie procesu tworzenia
architektonicznego — tekstów, w tym rękopisów, różnych odmian szkiców projektów,
modeli, fotografii — pod kątem ich gromadzenia, a więc przydatności