ARCHEION

PRZEGLĄD CZASOPISM
691
Niezwykle istotne ustalenia przynoszą rozważania Viktora Kubíka nad
„czeskim” typem akantowych dekoracji w rękopisach z XIV–XV w. 3 Zdefiniował
on cztery typy takich dekoracji, zbadał ich genezę oraz źródła czeskie,
włoskie i zachodnioeuropejskie. Określił modyfikacje w ramach czterech typów,
przypisał je określonym warsztatom czeskim i wskazał na wpływy oraz
oddziaływania na sztukę iluminatorską w Europie w XV i XVI w. Opublikował
ponadto tabele z odrysami omawianych typów i odmian „czeskiego”
akantu.
W tym tomie znalazły się jeszcze teksty traktujące o rękopisach z dawnej
biblioteki kolegium pijarów w Mikulov 4 , łacińskich rękopisach Herbarza Křištana
z Prachatic 5 , zbiorze barokowych kronik z biblioteki zamkowej w Mnichové
Hradišti 6 , rękopisach i inkunabułach franciszkanów z Czeskiego Krumlova 7 .
Uzupełnieniem jest tekst omawiający stan badań nad niemieckimi średniowiecznymi
rękopisami i tekstami w bibliotekach czeskich i morawskich, w którym
Václav Bok i Stanislav Petr scharakteryzowali stan ich zachowania oraz zebrali
źródła i literaturę dotyczącą poruszanego tematu.
W tomie 41 (2011) Viktor Kubík kontynuuje rozważania nad iluminowanymi
rękopisami, tym razem jednak w kręgu jego zainteresowań znalazła się
typologia inicjałów w rękopisach średniowiecznych, zwłaszcza późnoantycznych,
przedromańskich, romańskich i bizantyńskich 8 . Omówił on modyfikacje
inicjałów ze względu na rodzaj dekoracji rękopisów, ich funkcje w systemie dekoracyjnym
i kulturalno-historyczny kontekst. Także i tym razem opublikował
tablice z przerysami omawianych inicjałów.
Sześć północnowłoskich kodeksów liturgicznych proweniencji dominikańskiej,
z notacjami muzycznymi, z biblioteki arcybiskupiej na zamku w Kromieryżu
przeanalizowali Stanislav Červenka i Jana Hrbáčová 9 . Zostały one nabyte
w Wiedniu przez arcybiskupa Ołomuńca w 1895 r. Analiza trzech antyfonarzy
i trzech psałterzy wskazuje na Lombardię jako miejsce ich użytkowania oraz
XIV stulecie jako czas ich powstania. Kres ich użytkowania przypadł dopiero
3
V. Kubík, Poznámky k „českým typům akantů” (Studie k umělecko historické terminologii středověké
knižní malby 2), s. 109–223.
4
V. Dokupil (†), P. Bar, Soupis rukopisů knihovny piaristické koleje v Mikulově uložených v Moravské
zemské knihovně, s. 225–272.
5
D. Stehlíková, Latinské rukopisy Herbáře Křištana z Prachatic, s. 61–76.
6
M. Tošnerová, Barokní sborník kronik ze zámecké knihovny v Mnichově Hradišti, s. 77–89.
7
M. Hradilová, Rukopisy a prvotisky českokrumlovských minoritů ve sbírkách Uměleckoprůmyslového
muzea v Praze, s. 91–107.
8
V. Kubík, Typologie iniciál a základy systemu výzdoby středověkých rukopisů I. Pozdně antické,
předrománské, byzantské a románské rukopisy (Studie k umělecko historické terminologii středověké
knižní malby 3), s. 113–241.
9
S. Červenka, J. Hrbáčová, Liturgické rukopisy italskich dominikánů z akvizice olomouckého
arcibiskupa Theodora Kohna, s. 57–91.