ARCHEION

702 KRONIKA
ciąży bowiem na nich poważna odpowiedzialność, a zaniechania w prowadzonej
działalności w zakresie rejestracji i kontroli przechowawców dokumentacji osobowej
i płacowej pociągają za sobą szereg dotkliwych dla społeczeństwa skutków!
Prof. Stępniak zwrócił także uwagę na rolę Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
który okazał bardzo duże zainteresowanie inicjatywą zorganizowania
spotkania i wystąpił jako jego współorganizator. Zachęcił także zebranych do
skorzystania z okazji założenia własnego konta na Platformie Usług Elektronicznych
ZUS.
Następnie prof. Stępniak odniósł się do sytuacji byłych pracowników ponad
27 tys. zlikwidowanych zakładów pracy, którzy w celu uzyskania informacji,
gdzie mogą otrzymać poświadczenia niezbędne do celów emerytalno-rentowych,
muszą odwołać się do pomocy archiwów państwowych, urzędów marszałkowskich
i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Przywołał dane dotyczące
liczby instytucji zajmujących się zarządzaniem i przechowywaniem dokumentacji
osobowej i płacowej nieistniejących pracodawców. Wśród tych jednostek
wymienił organa założycielskie zobowiązane na mocy prawa do przejmowania
i udostępniania dokumentacji pracowniczej. Uznał, że wprowadzony na mocy
prawa system zarządzania tą dokumentacją w przypadku likwidacji pracodawców
funkcjonuje sprawnie. Archiwa państwowe nie przejęły dotychczas żadnej
dokumentacji w wyniku likwidacji czy upadłości zakładu pracy. Problemy pojawiają
się w odniesieniu do przedsiębiorców, którzy na drodze działalności usługowej
zajmują się przechowywaniem dokumentacji osobowej i płacowej. Jest
ich w Polsce ponad 200. Specjalne działania, prowadzone na podstawie wyroków
sądowych, podjęte zostały dotychczas w odniesieniu do trzech prywatnych
przechowawców tej dokumentacji. Zgromadzoną przez nich dokumentację zabezpieczono
na mocy decyzji Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.
Odnosząc się do nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,
prof. Stępniak wspomniał o wynikającej z niej zmianie sposobu postrzegania
przez archiwa państwowe problematyki zarządzania dokumentacją. Do tego
bowiem momentu archiwa przejmowały do swoich zasobów wyłącznie materiały
archiwalne. Prof. Stępniak przybliżył zebranym najistotniejsze aspekty
działalności archiwów państwowych związane ze sferą państwowego zasobu
archiwalnego, który w Polsce wytwarzają państwowe i samorządowe jednostki
organizacyjne. Wyjaśnił, że spośród 90 tys. takich jednostek organizacyjnych
archiwa państwowe typują ok. 10 proc., które zobowiązane są do prowadzenia
archiwów zakładowych. Spośród dokumentacji wytwarzanej przez te jednostki
na wieczyste przechowywanie kwalifikuje się ok. 4 proc. Zwrócił także uwagę
na widoczną tendencję do zwiększenia ilości materiałów archiwalnych i jednoczesne
ograniczone możliwości archiwów państwowych.
Podkreślił, iż włączenie archiwów państwowych, na mocy nowelizacji ustawy
archiwalnej z 2002 r., do grona instytucji zajmujących się problemami doku-