ARCHEION

552 MAREK WOJTYLAK
Projekt ratusza w Łowiczu nie zachował się do naszych czasów, jednakże
w aktach naczelnika są (jako załączniki): odręczny plan sytuacyjny oraz rysunki
projektowe zabudowań gospodarskich przy ratuszu z lat 1835–1836, wykonane
przez budowniczego Łuczaja 88 . Z ratuszem, a konkretnie z potrzebą przebudowy
jego pomieszczeń na parterze na lokal urzędu skarbowego, ma związek jedyny
jak dotychczas odnaleziony przeze mnie rysunek projektowy z czasów urzędowania
w Łowiczu budowniczego S. Kozłowskiego 89 . W dokumentacji zespołu
przechowywane są także, jako załączniki do korespondencji, rysunki kolejnego
łowickiego budowniczego, Pelletiera, m.in. projekty techniczne szkoły parafialnej
w Bednarach z 1864 r. i domku odwachowego w Łowiczu przy rogatce na
trakcie do Sochaczewa, jak też projekt nieznanego bliżej domku drewnianego
dla ogrodnika, który wykonał w 1853 r. inżynier J. Kryszka 90 .
Zagadką pozostaje, jeśli chodzi o autora i lokalizację, przechowywany
w zbiorze kartograficznym łódzkiego archiwum i opisany w jęz. francuskim wieloarkuszowy
projekt techniczny piętrowej budowli kramów w Łowiczu, składający
się z rysunków fasady budynku, profilów poprzecznych i podłużnych oraz
rzutów parteru i piętra 91 . Nawiązuje on stylistyką do fasady łowickiego ratusza,
niemniej z uwagi na brak bliższych danych wydaje się niemożliwe ustalenie,
kto był projektodawcą tej budowli i w którym dokładnie miejscu miała być ona
postawiona.
Obszerny materiał ilustrujący działanie służb budowlano-inżynierskich w Łowiczu
i powiecie łowickim w XIX w. znajduje się w zasobie Oddziału w Łowiczu
Archiwum Państwowego w Warszawie. Jest on rozproszony w kilku zespołach.
Z dość dużej grupy architektów i inżynierów jedynie życiorysy dwóch możemy
odtworzyć na podstawie materiałów bezpośrednio ich dotyczących. W zbiorze
Władysława Tarczyńskiego jest poszyt z dokumentami Ferdynanda Eichhorna,
w którym są m.in. jego świadectwa szkolne, patent ukończenia Wydziału Architektury
Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie, świadectwo budowniczego klasy II
i nominacja KRSW na stanowisko architekta w powiecie łowickim 92 . Natomiast
w zespole Łowickiego Zarządu Powiatowego znajduje się wykaz stanu służby
architekta i inżyniera Jana Zapolskiego 93 .
W zbiorze Tarczyńskiego zachowała się bogata dokumentacja z lat 1817–
1825 dotycząca budowy koszar w Łowiczu, które zaprojektował inżynier Korpusu
Inżynierów Antoni Baumann, dokonując przeróbek budynków: pobernar-
88
APŁ, NPŁ, sygn. 45, k. 116–118.
89
Ibidem, k. 336.
90
Ibidem, sygn. 43, nlb.; sygn. 66, k. 298.
91
APŁ, Zbiory kartograficzne, sygn. 2870/II.
92
APW OŁ, ZWT, sygn. 99, k. 1–34.
93
Ibidem, ŁZP, sygn. 170, k. 90–95.