ARCHEION

104
JERZY GAUL
stwowego, jak również utrzymywanie kontaktów z archiwami krajowymi
i zagranicznymi 25 .
Urzędy federalne, nieprowadzące własnych archiwów, przekazują wytworzony
materiał archiwalny, którego już nie potrzebują, Austriackiemu Archiwum
Państwowemu, którego zadaniem jest archiwizowanie przekazanej mu dokumentacji
i jej opracowywanie naukowe, zależnie od możliwości personalnych. Archiwizacja
jest opisana w związkowej ustawie archiwalnej jako przejmowanie,
przechowywanie, zabezpieczanie (konserwacja), porządkowanie, udostępnianie,
wykorzystanie i eksploatowanie materiałów archiwalnych federacji służących
do badania historii i dziejów współczesnych, jak również do celów innych badań
naukowych, a także ustawodawstwu, sądownictwu, administracji oraz uzasadnionym
zainteresowaniom obywateli 26 .
Prace naukowe pracowników Austriackiego Archiwum Państwowego są
publikowane na łamach czaspisma „Mitteilungen des Österreichischen Staatsarchivs”,
ukazującego się od 1948 r. Udostępnia ono swoje łamy także autorom
zagranicznym, co przyczynia się nie tylko do wzbogacenia tematyki czasopisma,
ale także, zgodnie z intencjami Austriackiego Archiwum Państwowego, do położenia
coraz większego nacisku na badanie historii na podstawie źródeł archiwalnych
27 . Jako jego uzupełnienie ukazują się specjalne tomy „Mitteilungen”,
które pozwalają na publikację zarówno inwentarzy archiwalnych, jak i książek
z zakresu historii archiwistyki i dziejów instytucji 28 .
Austriackie Archiwum Państwowe może pozyskiwać materiał aktowy, niepodlegający
mu na mocy ustawy archiwalnej, na podstawie zawartej umowy
lub wyrażenia ostatniej woli (testament) jego właściciela, o ile istnieje w tym
publiczny interes. Nabyty w ten sposób lub przejęty na przechowanie materiał
archiwalny, jeśli nie zostało to wyraźnie inaczej uzgodnione, podlega postanowieniom
ustawy archiwalnej 29 .
Austriackie Archiwum Państwowe ze swoją bogatą tradycją archiwalną przechowuje,
udostępnia i zabezpiecza najcenniejsze dobra kulturowe z tysiącletniej
austriackiej historii o ogólnoeuropejskim znaczeniu. Jest instytucją nadającą ton
w zakresie spraw archiwalnych i naukowych.
Austriackie Archiwum Państwowe, jak każde „żywe” archiwum, oprócz
swojej kluczowej funkcji dla nauk historycznych pełni także ważną rolę w ramach
bieżącej administracji publicznej. Urzędy federacji, które nie są upoważnione
do prowadzenia własnych archiwów, przekazują Austriackiemu
Archiwum Państwowemu niepotrzebną już im dokumentację. Archiwum
25
G. Ratz, 20. Jahre, s. 562–563; R. Jerabek, Zu den Anfängen, s. 338.
26
BGBl., Nr. 162/1999, § 2 [5].
27
L. Mikoletzky, 50 Bände Mitteilungen des Österreichischen Staatsarchivs, „Mitteilungen des
Österreichischen Staatsarchivs”, t. 50, Wiedeń 2003, s. 7–8.
28
G. Rath, 20. Jahre, s. 563–564.
29
BGBl., Nr. 162/1999, § 13. (1–2).