ARCHEION

714 KRONIKA
została ona poświęcona polsko-krzyżackim oraz polsko-pruskim stosunkom dyplomatycznym.
Ramy rzeczowo-chronologiczne obrad otwierał polsko-krzyżacki
traktat kaliski zawarty w 1343 r., zamykał zaś pokój oliwski z 1660 r., kończący
zmagania wojny północnej (1655–1660), która w polskiej świadomości historycznej
funkcjonuje pod nazwą „potopu” szwedzkiego. Celem konferencji było
ukazanie znaczenia najważniejszych traktatów zawieranych między Królestwem
Polskim i zakonem krzyżackim, a później Księstwem Pruskim w okresie od 1343
do 1660 r. Szczególną uwagę zwrócono na preliminaria poprzedzające rozmowy
traktatowe oraz same negocjacje, których zwieńczeniem były zawierane umowy
międzypaństwowe. Autorzy referatów skupili się na ukazaniu przebiegu rozmów
między dyplomatami i towarzyszących im okoliczności, mających wpływ na ostateczne
brzmienie zapisów traktatowych. Przybliżono też biografie negocjatorów,
ze szczególnym uwzględnieniem przebiegu ich karier dyplomatycznych i zdobytych
w ich wyniku doświadczeń. Starano się także znaleźć odpowiedź na pytanie,
czy podstawowe sposoby zawierania umów zmieniały się na przestrzeni wieków
(od XIV do XVII) i jaki wpływ zmiany te wywarły na powstawanie traktatów
międzypaństwowych. Ponadto poruszono kwestie związane z edycją źródeł dyplomatycznych.
Wymienione problemy przedstawiono z punktu widzenia zarówno
historiografii polskiej, jak też niemieckiej. Było to możliwe dzięki międzynarodowemu
składowi referentów, którzy reprezentowali ośrodki akademickie i archiwa
z Polski (11 referentów), Niemiec (5 referentów) i Szwajcarii (1 referent).
Referat wprowadzający w problematykę obrad wygłosił Martin Espenhorst
(Uniwersytet w Mainz), który scharakteryzował „prusko/niemiecko”-polskie
procesy pokojowe zachodzące w okresie od 1410 do 1660 r. („Preussisch/
deutsch”-polnische Friedensprozesse 1410 bis 1660). Problematykę związaną
z pierwszym z omawianych na konferencji traktatów pokojowych poruszył Janusz
Grabowski (AGAD), który w swym wystąpieniu („Między Polską a zakonem
krzyżackim w Prusach. Mazowsze wobec traktatu kaliskiego z 1343 roku”)
skupił się na przedstawieniu skomplikowanego położenia politycznego księstw
mazowieckich wobec ich wielkich sąsiadów, Królestwa Polskiego i państwa
zakonu krzyżackiego w Prusach. Problematykę stosunków z Polską i Krzyżakami
innych ich sąsiadów podjęli Rafał Simiński (Uniwersytet Szczeciński),
który przedstawił referat na temat „Dyplomacja księstwa słupskiego w relacjach
z państwem zakonu krzyżackiego w Prusach w latach 1395–1426” oraz Michalina
Broda (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), która mówiła o problemie
kształtowania granicy Nowej Marchii w polsko-krzyżackich traktatach
pokojowych z pierwszej połowy XV w.
Kolejny blok tematyczny dotyczył polsko-krzyżackich stosunków dyplomatycznych
z okresu poprzedzającego bitwę pod Grunwaldem oraz nowej sytuacji
politycznej, jaka powstała po klęsce Krzyżaków i zawarciu pierwszego pokoju
toruńskiego. Sebastian Kubon (Uniwersytet w Hamburgu) przedstawił genezę
zawarcia pokoju w Raciążku (1404) oraz postanowienia tego traktatu (Der Frie-