ARCHEION

MATERIAŁY DO DZIAŁALNOŚCI SŁUŻB BUDOWLANO-INŻYNIERSKICH…
553
dyńskiego, podominikańskiego oraz po bonifratrach 94 . Te ostatnie zabudowania
poduchowne miały być początkowo przeznaczone na mieszkania dla oficerów.
Jak jednak wynika z zamieszczonych dokumentów, z uwagi na ich bardzo zły
stan, postanowiono je rozebrać, a materiał z rozbiórki wykorzystać do innych
budowli wojskowych w mieście. Taki sam los spotkał również dawny zamek
prymasowski, którego projekt adaptacji na koszary i stajnie wraz z kosztorysem
z 1817 r., autorstwa budowniczego generalnego Królestwa Polskiego Aleksandra
de Groffe, jest dołączony do akt 95 . Na decyzji o rezygnacji z przebudowy
zaważyły jej duże koszty i fatalny stan techniczny całej budowli.
Liczne obowiązki musiały mocno absorbować Baumanna, gdy bowiem
zwrócono się do niego w 1820 r. z prośbą o przygotowanie projektu miejskiego
szlachtuza (rzeźni), odpowiedział odmownie, argumentując że trudno mu
czasu „wystarczyć na teraz wyrobienia się z rysunków i anszlagów dla różnych
placów do mej służby należących, której czynności dość znaczna ilość u mnie
już zalega” 96 . Jakby na potwierdzenie tego, natrafimy w aktach na sporządzone
przez niego liczne kosztorysy prac, umowy i jego korespondencję z enterprenerami,
czyli przedsiębiorcami budowlanymi, jak również raporty przesyłane
do Komisji Rządowej Wojny w sprawie realizacji inwestycji. Dokumenty te
stanowiły część materiałów, które trafiły do zbiorów Tarczyńskiego wraz ze
spuścizną po Antonim Zawadzkim, będącym jednym z wykonawców tych prac
w mieście 97 .
Dużo wiadomości o działalności służb budowlano-inżynierskich dostarczają
akta łowickich kancelarii notarialnych. Oprócz dotyczących bezpośrednio samych
architektów czy inżynierów, a ściślej ich spraw rodzinnych czy majątkowych
98 , natrafimy na umowy kupna i sprzedaży lub inwentarze pozostałości po
zmarłych, gdzie występują ich nazwiska. Sporadycznie natkniemy się również
na załączone do akt plany, których byli autorami. Te ostatnie nosiły nierzadko
charakter dowodowy w ustaleniach własnościowych, a najczęściej służyły
w rozstrzyganiu sporów odnoszących się do przebiegu granic prywatnych gruntów
i nieruchomości 99 .
94
APW OŁ, ZWT, sygn. 90–92.
95
Ibidem, sygn. 90, s. 74, 91; sygn. 91, s. 3; R. Kołodziejczyk, Łowicz w dobie, s. 187.
96
AGAD, KRSW, sygn. 1237, nlb.
97
K. Fafiński, Antoni Zawadzki największy kupiec łowicki. Dzieje rodu w latach 1760–1860,
„Mazowieckie Studia Humanistyczne” 1999, nr 1, s. 140; M. Wojtylak, Akta Komisji Dobrego Porządku
w Łowiczu (1781–1784), „Archeion” 1999, t. 100, s. 99.
98
APW OŁ, Kancelaria R. Wolskiego, 1849, sygn. 3, k. 159–172, gdzie inwentarz pozostałości po
Janie Łuczaju z 1849 r.; ibidem, Kancelaria Konstantego Konopackiego, notariusza w Łowiczu,1898,
sygn. 68, k. 221–225, gdzie znajduje się akt sprzedaży domu Eichhornów przy ulicy Glinki.
99
APW OŁ, Kancelaria R. Wolskiego, 1858, sygn. 20, k. 317; zob.: plan sytuacyjny dwóch placów
w Łowiczu pod nr 229 lit. a i b, sporządzony 25 czerwca 1830 r. przez J. Łuczaja i potwierdzony
przez K. Pelletiera 19 kwietnia 1858 r. z wyznaczoną linią podziału całej nieruchomości; ten sam plan
znajduje się w zespole Księgi i akta hipoteczne, sygn. 2346, k. 20.