ARCHEION

PODSTAWY WSPÓŁPRACY PAŃSTWOWEJ SŁUŻBY ARCHIWALNEJ W POLSCE…
161
Tym samym dla ułatwienia rozpoznania przez archiwa państwowe działalności
podmiotów, w których powstały i powstają materiały archiwalne, należy
opierać się na zaproponowanych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych:
materiałach i publikacjach oraz stronach internetowych Głównego
Urzędu Statystycznego, dostępnych rejestrach prowadzonych przez administrację
publiczną i innych publikacjach, a także na ankiecie przeprowadzanej
wśród pracowników danego archiwum, która pomogłaby lepiej zdiagnozować,
pod kątem podmiotów wytwarzających materiały archiwalne, terytorium zgodne
z jego właściwością 38 . W odniesieniu do Kościołów i związków wyznaniowych
warto nie tylko skorzystać z wiedzy dotyczącej różnych osób prawnych poszczególnych
denominacji religijnych funkcjonujących na danym terytorium, które
są enumeratywnie wyliczone w odpowiednich ustawach o stosunku państwa do
danej konfesji 39 , czy też wymienione w rejestrze Kościołów i związków wyznaniowych
prowadzonym przez Departament do spraw Wyznań Ministerstwa
Administracji i Cyfryzacji, ale też zapoznać się z ich strukturą organizacyjną
i formami działalności, która przykładowo w Kościele katolickim jest bardzo
szeroko rozbudowana 40 .
Poza tym, kościelne osoby prawne Kościoła rzymskokatolickiego, Polskiego
Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, Kościoła Ewangelicko-Reformowanego,
Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego, Kościoła Ewangelicko-
Augsburskiego, Kościoła Katolickiego Mariawitów, Kościoła Starokatolickiego
Mariawitów, Kościoła Polskokatolickiego, Kościoła Chrześcijan Baptystów,
Kościoła Zielonoświątkowego, Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego mogą
powoływać inne instytucje, zakłady i organizacje nieposiadające osobowości
prawnej, a działające w wewnętrznym porządku prawnym w ramach tych osób
prawnych danej konfesji, które je powołały 41 . Powstałe w ten sposób instytu-
38
Ibidem 3.
39
L. Górnicki, Problem nabywania oraz charakteru osobowości prawnej Kościołów i innych
związków wyznaniowych [w:] Prawo wyznaniowe. Przeszłość i teraźniejszość, red. J. Koredczuk,
Wrocław 2008, s. 225.
40
Por. P. Wolnicki, Procesy archiwotwórcze, s. 61–130.
41
Por.: Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej,
art. 12; Ustawa o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, art. 9;
Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej,
art. 5; Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej,
Dz.U., nr 73, poz. 323, ze zm., art. 11; Ustawa z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa
do Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Rzeczypospolitej Polskiej, art. 9.1; Ustawa o stosunku
Państwa do Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej, art. 6; Ustawa
o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej, art. 6; Ustawa
o stosunku Państwa do Kościoła Polskokatolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, art. 7; Ustawa
o stosunku Państwa do Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Rzeczypospolitej Polskiej, art. 7;
Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Chrześcijan Baptystów w Rzeczypospolitej Polskiej, art. 8;
Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Zielonoświątkowego w Rzeczypospolitej Polskiej, art. 9.