ARCHEION

PRZEGLĄD PRAWODAWSTWA ŚWIATOWEGO…
123
culturale była właśnie „szczególna” ich wartość) bez uzyskania zezwolenia
właściwego organu 34 .
Ustawodawca dopuścił natomiast (art. 66–67) czasowy wywóz materiałów
archiwalnych, ale jedynie w enumeratywnie wskazanych celach (głównie wystawienniczych,
konserwatorskich i związanych z funkcjami dyplomatycznymi
lub politycznymi, np. w instytucjach Unii Europejskiej, właścicieli archiwaliów)
i pod warunkiem zagwarantowania przez wywożącego ich bezpieczeństwa i integralności.
Istotne ograniczenie możliwości uzyskania przedmiotowej zgody
wprowadza jednak przepis art. 66c.2 lett. b stanowiący, że „nie mogą opuścić
terytorium Republiki Włoskiej dobra, które tworzą główny zasób określonej
i organicznej sekcji archiwum” 35 .
Akt prawny zezwalający na wywóz za granicę przez osoby prywatne materiałów
archiwalnych, wskazanych art. 65c.3, nosi nazwę attestato di libera
circolazione. Aby go otrzymać, należy przedstawić właściwemu organowi ich
wartość rynkową (łącznie dla wszystkich materiałów i dla każdego z osobna).
Organ w ciągu trzech dni od daty otrzymania zawiadamia o tym ministerstwo
w celach konsultacyjnych (na zgłoszenie uwag ministerstwo ma 10 dni). Właściwy
organ prowadzący postępowanie „wywozowe” przyznaje lub odmawia
przyznania wspomnianego attestato. Zezwolenie w tym trybie przyznawane
jest na trzy lata. Środki odwoławcze rozpatruje generalny dyrektor (art. 69).
Analogiczną instytucją jest attestato di circolazione temporanea, która dotyczy
materiałów wskazanych w art. 66–67. Procedura i warunki uzyskania takiego
zezwolenia są w zasadzie identyczne jak przy attestato di libera circolazione.
Zamiast konsultacji z ministerstwem wprowadzono jednak stosowanie
generalnych wytycznych ustalonych przez ministerstwo. Czas, przez jaki zezwolenie
zachowuje moc, określa się w jego treści. Co więcej, zabezpieczeniu
terminowego powrotu materiałów archiwalnych na terytorium Włoch służy
kaucja w postaci polisy powierniczej, wydanej przez bank lub towarzystwo
ubezpieczeń na co najmniej 10 proc.; jej wartość przechodzi na organ nadzoru
archiwalnego, jeśli wywożone materiały nie powrócą do kraju w terminie
określonym w attestato (art. 72c.2).
Nieuprawniony wywóz materiałów archiwalnych poza granice Włoch zagrożony
jest karą administracyjną w wysokości 77,50–465 €. Niezależnie od możliwości
nałożenia administracyjnej kary pieniężnej art. 174 przewiduje, w razie
34
Art. 65 c. 3 lettt b.: [Fuori dei casi previsti dai commi 1 e 2, soggetta ad autorizzazione, secondo
le modalità stabilite nella presente sezione e nella sezione II di questo Capo, l’uscita definitiva dal
territorio della Repubblica] degli archivi e dei singoli documenti, appartenenti a privati, che presentino
interesse culturale. W interpretacji tego przepisu zwróciłbym uwagę na użyty przez ustawodawcę
tryb congiuntivo (che presentino) — sugeruje on potencjalną de facto, ale jeszcze niestwierdzoną de
iure wartość tych archiwaliów.
35
Art. 66 c. 2 lett. B.: [Non possano uscire] i beni che costituiscono il fondo principale di una
determinanta ed organica zezione di un museo, pinacoteca, galeria, archivio o biblioteca o di una
collezione artisitica o bibliografi a.