ARCHEION

OMÓWIENIA I RECENZJE
611
W rozdziale pierwszym (Pochodzenie, wychowanie, wykształcenie i pierwszy
etap pracy zawodowej [1583–1616]), autorka uściśliła względną datę urodzenia
pisarza (między 18 a 24 kwietnia) oraz jego miejsce urodzenia (Gostyń w Wielkopolsce).
Jeszcze w 1635 r. w Gostyniu, w domu córki Heleny, mieszkała matka
pisarza, ojciec wówczas już nie żył. W dalszej części przedstawiła pozostałe
rodzeństwo i dalszych krewnych Wojciecha, a szczegółowe dane zestawiła
w tabeli genealogicznej. Przyszły pisarz zdobywał wykształcenie początkowo
w domu oraz w miejscowej szkole parafialnej. Następnie trafił do Zamościa,
gdzie prawdopodobnie ukończył miejscową akademię. Swoje przypuszczenia
autorka oparła na dwóch przesłankach. Pierwszą, bardzo przekonującą, był fakt
zamążpójścia siostry Anny za Wojciecha Muldorfa, wójta zamojskiego. Przenosząc
się do akademickiego Zamościa mogła zabrać ze sobą brata. Mniej przekonuje
hipoteza, że o wykształceniu świadczyć mogą używane później określenia
typu excellens, nobilis, honoratus. Nie musiały one potwierdzać wykształcenia,
ale zajmowaną pozycję społeczną. Zresztą autorka w końcu konstatuje, że swoją
wiedzę mógł posiąść drogą samokształcenia i praktyki zawodowej, podobnie jak
jego następca Bartłomiej Zimorowicz.
W latach 1605–1615 Wojciech Zimnicki objął stanowisko pisarza w kancelarii
miejskiej Sambora. Niewykluczone, że pomógł mu w tym szwagier, Wojciech
Muldorf, który dowiedział się o wakacie od swojej krewnej, Anny Wolskiej, żony
ławnika samborskiego Jana Krtanika, a późniejszej małżonki Zimnickiego. Po
kolejnym owdowieniu wyszła po raz trzeci za mąż za Jakuba Kośnigela, ławnika
lwowskiego 9 . Anna była bogatą partią jako właścicielka domu i browaru w Samborze
— jej majątek wyceniano na kwotę 3 tys. zł, dlatego nie może dziwić, że
odgrywała wielką rolę w życiu Wojciecha, także po przeniesieniu się do Lwowa,
co nastąpiło w 1616 r.
W rozdziale drugim przedstawione zostały różne aspekty pracy zawodowej
Wojciecha Zimnickiego. Autorka wykazała, że w czasie 25 lat jego pisarstwa
kancelaria miejska lwowska weszła w okres stabilizacji. Dojrzały już pisarz,
w chwili objęcia funkcji miał 33 lata, potrafił dobrać personel i tak zorganizować
pracę, że nazwano ten okres „epoką Zimnickiego”. Warto wymienić niektóre
z wielu jego osiągnięć ustalonych przez autorkę monografii.
Swoje urzędowanie rozpoczął od remontu kamienicy, w której miał pracować
i mieszkać 10 . Następnie zorganizował grupę pomocników (podpisków) i określił
ich czynności (w interesującym nas okresie udało się ustalić nazwiska 12 osób).
Sam odpowiadał za pracę i wynagrodzenie personelu kancelarii i nie można wykluczyć
jego udziału w przygotowaniu ordynacji z 1634 r., która wprowadzała
9
Jakub Kośnigel, lekarz i ławnik lwowski, studiował w Padwie; pełnił tam funkcję bibliotekarza
nacji polskiej; był doktorem medycyny i właścicielem skromnego księgozbioru (48 dzieł), zmarł
w 1646 r.; E. Różycki, Książka polska i księgozbiory we Lwowie w epoce renesansu i baroku, Wrocław
1994, s. 202.
10
Mieściła się na placu Szewskim nieopodal Kolegium Jezuitów (zob.: zał. 10).