Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN FILIUS SIT PATRI .EQUALIS IN POTESTATE ET OMNIPOTENTIA 119
vina? potentia? non attenditur per eom- A
parationem ad actum notionalem, sed
essentialem, tam interiorem, ut. est intelligere,
quam exteriorem, ut creare. Quoad
hos autem actus essentiales, una et eadem
atque sequalis est Patris Filiique potentia
sicut essentia. Heec Petrus.
Idem Richardus, qui addit : Tres
personse
aequales sunt in potentia et quantum
ad extensionem seu ambitum possibilium,
et quantum ad intensionem vigoris poten-
tiae. Posse autem generare, non esset pos-
se in Filio : quia ex hoc sequeretur eum B
non esse perfectum Filium, ut possit de-
clarari per ea quse dicta sunt supra, ubi
probata est trinitas personarum. Imo tan-
tae potentia? est in Filio posse genera-
ri, sicut in Patre posse generare. Haec
Richardus.
In his quoque Albertus, Udalricus alii-
que concordant, sicut et supra est alle-
gatum.
Unde et Bonaventura hic loquitur : Si
loquamur de potentia essentiali, quae est
respectu actus essentialis seu absoluti ad q
intra, ut intelligere, seu productionis ad
extra,ad nihil se extendit in Patre ad quod
non extendat se in Filio. Ideo quia aequa-
litas personarum consistit in potentia es-
sentiali, dicendum quod Pater et Filius
sunt sequipotentes quantum ad possibi-
lium extensionem. Et idem tenendum sem-
per de Spiritu Sancto. Similiter in perso-
nis divinis est potentia eeque intensa, quia
seque summa, aeque nobilis et immensa,
imo et numero una. Haec Bonaventura.
Praeterea Durandus hic scribit : Quum
potentia dicatur per comparationem ad
actum, divinorumque actuum quidam sint
essentiales aut extra transeuntes, quidam
notionales ; de potentia quae est respectu
actuum essentialium aut extra transeun-
tium, nulla est dubitatio quin per respectum
ad illos persona? divinae sunt aequipo-
tentes. Tota vero difficultas est de potentia
respectu actuum notionalium, an secundum
illam Filius seu Spiritus Sanctus sit
aequipotens Patri. Quocirca sunt tres modi
dicendi. Unus (el salis superficialis) est,
quod omnipotenlia dicitur respectu possi-
bilium lantum, utpote quae contradictionem
non implicant. : quae etsi quis non
possit, non ob hoc minus omnipotens per-
hibetur. Filium autem generare implicat,
utpote quod sit Filius et non sit Filius :
quia quum in divinis nequeant esse plu-
res patres pluresve filii, si Filius gene-
raret, jam esset Pater et non Filius, nisi
ponerentur plures filii, scilicet ipse et
natus ex eo : quod dici non potest. Idcirco
quamvis Filius non generet, non minus
consistit omnipotens. Sed ista positio fri-
vola esse videtur. Nam licet non posse ea
quee simpliciter implicant, non deroget
omnipotentiae ; tamen non posse ea quae
non implicant simpliciter, sed quoad istum
vel illum, derogat omnipotentise, quoniam
talia cadunt simpliciter sub ratione
possibilis : alioqui omne agens posset dici
omnipotens. Quodlibet enim agens potest
in omnia prseterquam in illa quorum non
habet potentiam : qua? implicant quantum
ad ipsum. Generare autem Filium in di-
vinis non implicat simpliciter : alioqui
nec Patri esset possibile. — Alius ergo
modus dicendi est, quod potentia gene-
randi non est relatio neque intrinsece
relationem includens, quamvis coexigat
eam, sed est divina essentia, quee potest
in omne quod rationem possibilis aut pro-
ductibilis habet; quumque in tribus per-
sonis sit eadem essentia, est quoque in
eis eadem omnipotentia, licet non sit in
eis relatio eadem : et propter hanc omni-
73 potentiam queelibet divina persona fer-
tur omnipotens, quamvis non possit ge-
nerare. Non enim ex hoc aliquis vocatur
omnipotens in divinis, quod habeat divinam
essentiam sub omni respectu in ea
fundabili : sic namque Pater non esset
omnipotens, qui non habet divinam essen-
tiam cum relatione filiationis. Sed ex hoc
solo persona omnipotens dicitur, quoniam
habet divinam essentiam, qua? est ipsa
omnipotentia. Porro generandi potentia ad
actum generationis explendum coexigit