Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

1G4 IX LIBRUM I SENTENTIARUM. DIST. XXIII ; QUJEST. II
non ipsa natura : quainvis divina nalura
habeat proprietatem per se subsistendi et
intelligendi, uou taraen dislinguendi,quum
sit tribus personis eonununis. Ipsum vero
divinum suppositum a generali natura ha-
bet rationem subsistendi per se, et a na-
tura speciali habet rationem intelligendi,
alque a forma singulari rationem distin-
guendi. Persona igitur in divinis significat
tria illa, sed ultimum principalius, tanquam
completivum. Dico igitur quod per-
sona significat suppositum divinae essen-
tiae tanquam id cui nomen imponitur, et
ideo significat hoc in recto ;
divinam vero
essentiam, tanquam id a quo nomen imponitur,
ideo in obliquo, quemadmodum
homo humanitalem. Et in divinis tria illa
non solum constituunt unum, imo etiam
unum sunt : proprietas namque est ipsa
hypostasis, et utrumque est essentia. Unde
Sancti videntur asserere quod persona de-
signet essentiam, atlendentes non tam ad
modum significandi, quam ad rei signifi-
catae naturam. Haec Petrus.
His concordat quod aliqui dicunt, quod
significatio dictionis consideratur duplici-
ter : primo, formaliter, quantum ad id ad
quod significandum nomen imponitur secundum
communem nominis rationem
secundo,quasi materialiter, quanlum ad id
cui nomen attribuitur in re aliqua speciali.
Nomen ergo personse, quia impositum
est ad significandum rem subsistentem,
;
distinctam ab aliis rebus subsistentibus in proprielatibus suis aliquo modo dicuntur
eadem natura, formaliter significat pri- substare, tanquam distinguentibus ipsas
mam substantiam, quae est suppositum, personas, non lanquam inhaerentibus accinon
autem substantiam quse est essentia D dentaliter ipsis personis.
vel quidditas. Quoniam vero subsistens
distinctum in divinis non potest esse quid
absolulum, sed solummodo relativum, id-
eo quasi malerialiter persona in divinis
significat relationein, quia relatio in divi-
nis est subsistens.
Concordat quoque praehabitis Richar-
dus : Persona, inquiens, est suppositum
intellectualis aut rationalis naturae, distinctum
proprielate ad dignilatem pertinen-
te. Et quamvis Deus non sit nalura ratio-
A nalis, esl tamen natura intellectualis. Si
autem objiciatur, quod individuum est
superius ad personam, sed individuum
non eonvenil in divinis, ut patuit supra,
ergo nec nomen personae : dicendum, quod
individuum est superius ad personam creatam
; accipiendo tamen personam in ge-
neralitate suae analogiae, prout complectitur
personam creatam et increatam, non
est verum. — Nomen quoque substantiae
convenit Deo, non prout substantia dici-
tur a substando, sed a per se exsisten-
B do. Creaturae autem dicuntur substantiae
etiam primo modo, quoniam substant ac-
cidentibus suis. Insuper nomen essentiae
competit Deo : quia in omni re per se
exsistente, considerari possunt quod est et
quo est; id autem quo est, est ipsa rei es-
sentia, et ipsum quod est, est suppositum.
Quum igitur Deus sit per se exsistens, in
ipso considerantur quo est et quod est, id
est essentia et persona; sed aliter quam
in creaturis : quia in Deo secundum rem
sunt penitus idem, non sic in creaturis.
C Haec Richardus.
Bonaventura etiam concors est praein-
ductis, praesertim ex Petro. Addit tamen,
quod substantia dicitur a substando du-
pliciter : primo, quia substat alicui ut
inhaerenti, et ita non convenit Deo ; se-
cundo, quia substat alicui ut distinguenti,
et ita convenit Deo, nec penitus pro-
prie,nec prorsus improprie. Personae enim.
Praeterea de distinctione inter essenti-
am, substantiam, subsistentiam, et personam,
scribit Bonaventura : Sicut in rebus
creatis inveniuntur quo est et quod est,
propler quod significantur in concretione
et abstractione, ut dicatur homo, et humanitas
; sic intelligimus in divinis, quamvis
inlelligamus illa duo ibi indifferentia es-
se : et quo est, signilicamus abslractive
hoc nomine, deilas; et quod est, concrelive
hoc nomine, Deus. Et imposuimus