Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

UTRUM IN DEO VERE SIT NUMERUS, ETC. 177
ponuntur, a qua, ex qua, per quam, in A dividit personam a persona essentialiter,
qua, et ad quam omnia sunt, et coordinata
sunt, et manent. Quod et Algazel in sua
Metaphysica tangit. — Quarto dicitur numerus
ex parte rei numeratae, secundum
quid et non simpliciter, scilicet causata
pluralitas a distinguente quocumque modo
: quemadmodum etiam dicimus punctum
in medio continuantem, esse duo,
quoniam ut duobus utimur eo, videlicet
ut fine et ut principio; centrum quoque
in circulo dicimus esse multa in ratione nis, non est simpliciter numerus. Hsec
principii, in quantum multse lineae egre- B Albertus.
diuntur ab eo ad circumferentiam. Sicque Rursus queerit ibidem, utrum personse
personam sua proprietate distinctam et differunt numero. Videtur quod sic, quo-
determinatam, dicimus unam ; et duas niam numero discernuntur, nec una est
personas distinctas, plures : atque hoc solo
modo numerus positive est in divinis, tali
originis proprietate. Et in hac numeri con-
sideratione diminutus est Magister, quoniam
iste numerus non est simpliciter
numerus, sed numerus quidam, quem agit
proprietas determinans et distinguens ;
numeratumque illo numero, est persona.
nonadecima de hac ipsa scribit materia :
Concedendum est, quod duse seu tres per-
sonse in divinis sunt plures quam una, loquendo
de numero quem facit ibi rela-
tio; tamen una non est pars duarum aut
trium, nec unitas illa est pars binarii ali-
cujus. Quod patet, quia in inferioribus est
forma substantialis uniuscujusque, cujus
actus est rem in se terminare, atque ab
aliis separare, in quibus non est eadem
numero forma. Per actum igitur illum for- D
ma facit rem esse unam, et est unitas
ejus. Quumque unitates duarum rerum
sequantur formas substantiales, non sunt
una nec unum : ideo unitas hujus unitas-
que illius pariter sumptse, reddunt binarium,
et tres ternarium. In divinis autem
essentia non dividit sed potius unit perso-
nas : ideo unitas personse ut est persona,
non est essentia. Sed notio seu relatio dis-
tinguit personas, et numerum facit in eis.
Attamen quoniam notio aut relatio non
T. 20.
ideo non simpliciter facit pluralitatem :
ergo nec simpliciter facit binarium aut
ternarium. Unde quamvis in divinis sint
duae personse, non tamen binarius ; et
quamvis sit ibi pluralitas personarum, non
tamen multitudo. Idcirco non eestimo concedendum,
quod unum in divinis sit pars
duorum etiam discreta, sicut unitas est
pars binarii vel ternarii : quoniam
nume-
rus quem notio sive relatio agit in divi-
alia. — Damascenus quoque affirmat quod
differentia causa est numeri. Quum igitur
differant ab invicem, videtur quod nume-
ro. — Iterum, non differunt genere nec
specie, ergo numero.
Ad quod respondet, quod non differunt
numero qui sit simpliciter numerus, sed
differunt numero relationum seu persona-
Hsec Albertus. C rum : quod non est simpliciter differre
Denique idem Doctor supra distinctione numero, quoniam forma dividens in quantum
dividens, causa est numeri. — Quam-
vis ergo personae ab invicem discernan-
tur, non tamen proprie differunt, quia
non habent differentias ; sed per relatio-
nes distinguuntur : quod non est sub-
stantialiter diversificari, neque simpliciter
numerari. Ideo proprie loquendo, non dif-
ferunt genere, nec specie, nec numero :
quoniam illa divisio locum habet ubi
numerus sequitur multiplicationem seu
divisionem essentise. In personis autem
essentise unitas perseverat. — Heec Al-
bertus.
Concordat Udalricus in Summa sua in
pluribus locis, prsesertim in ultimo tertii
libri capitulo.
Prseterea Thomas hic asserit : Quemadmodum
unitatis ratio consistit in indivi-
sione, sic ratio numeri ac multitudinis
consistit in divisione distinctioneve ali-
qua. Unde ea quse invenimus divisa simpli-
citer, dicimus multa simpliciter ; et quse
12