Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

QUALITER RATIO DONI CONVENIAT SPIRITUI SANCTO 75
tur dari, estque omnium donorum carissimum
atque gratissimum. Unde et propter
se ipsum expetitur, et quseritur ab aman-
tibus absque simoniaca venalitate. Illo etenim
dato, dantur omnia; et illo retento,
omnia retinentur. Hinc vere et sincere
mutuo se amantes, se ipsos sibi invicem
dedisse dicuntur, et amor est mutua amicorum
possessio. Quia ergo non minor est
primi et altissimi Patris benignitas ac bo-
nitas, quam ejus fecunditas ; necessario
non minor erit amor seu gratia et primum
donum ab ipso procedens, quam partus
ejus. Insuper, quoniam inter benignitatem
et dona exteriora quse ex ipsa procedunt,
necessario interest amor, quo non prsedo-
nato, impossibile est exteriora donari; ne-
cesse est de prima benignitate in quantum
benignitas est, primo loco amorem
procedere qualis congruit tantse benigni-
tati, deinde per amorem dona exteriora.
Rursus, quod primo et secundum se a
summo et maximo datur datore, oportet
esse maximum donum seu datum. Benignus
vero, in eo quod benignus, primo
dat suum amorem, et ex amore consequenter
dat alia. Idcirco necesse est amorem
esse primum et maximum donum.
Imo omnium donorum quocumque modo
fiant, fontem atque principium esse amo-
rem, hinc clarum est. Nam sive gratis,
sive ex amore simoniaco fiat donatio, attamen
certum est quod fiat ex amore. Aut
enim amatur is cui fit donatio, aut illud
propter quod fit. — Amor autem a se ipso
esse non potest, quum sit donum de beni-
gnitate amantis procedens in alium. Itaque
est necesse ut paterna benignitas larga sit
amoris. Quemadmodum enim intellectus
se habet ad interiorem loquelam, quse est
primogenita proles ejus; ita se habet be-
nignitas seu benigna voluntas ad gratiam
primam, scilicet increatam, quse est amor
purissimus. Hinc sicut de intellectu primo,
necessario processit alius, scilicet primoge-
nitus et unigenitus ejus; ita de benignita-
te fontaliter larga, necessario fluxit gratise
amor seu amor gratuitus. Hsec Guillelmus.
A Ad primum ergo dicendum, quod ejus
solutio patet ex assignatione multiplicis
acceptationis ejus quod est dare. Nunc
enim est sermo de dono et datione ad vo-
luntatem pertinente et ex ea fluente. Ideo
ait Udalricus : Quum dicimus omnia data
dari per Spiritum Sanctum, non loquimur
de illa donatione cujus principium est na-
tura, de qua ad Philippenses scribit Apo-
stolus : Pater dedit Filio nomen quod est Phiiipp. »,
super omue nomen ; atque Hilarius : Pater
dedit essentiam Filio. Haec namque non
B est propria donatio, sed naturalis communicatio.
Sed loquimur de communicatione
cujus principium est voluntas : et ha?c
proprie donatio est, prout nunc mentio
est de ea, quoniam dicit auctoritatem dantis
respectu dati. — Ad secundum, quod
Spiritus Sanctus est donum in quo omnia
dona creata donantur ; et sicut jam patuit,
divina essentia non est proprie donum
nec datum. — Ad tertium, quod amor Spi-
ritui Sancto appropriatur, et interdum
personaliter, non essentialiter, sumitur,
G ut quum Spiritus Sanctus vocatur proprie
Amor. — Ad quartum, quod Filio convenit
dari secundum naturam ,
assumptam
; et
quoad hoc, datus est a Spiritu Sancto, sic-
ut expositum est. Propterea Thomas ait :
Quamvis Spiritus Sanctus non sit principium
Filii, est tamen principium effectus
secundum quem Filius dicitur dari et mit-
ti. — Ad quintum, quod Spiritui Sancto
convenit esse donum ab aptitudine, non
ab actu donandi ; nec tamen ideo dicitur
donum, quia a Patre datus sit Filio aut
D econtra, ut infra dicetur, nisi quod datus
est Filio secundum humanitatem assum-
ptam. — Ad sextum responsum est, et ostensum
qualiter eadem bona creata aliter
appropriantur Filio et aliter Spiritui Sancto
sub ratione doni gratis exhibiti. — Ad
septimum quoque solutio patet ex prsein-
ductis. Nec est inconveniens quod doni
increati sit donum creatum tanquam effe-
ctus illius ; nec tamen itur in infinitum.
Et si objiciatur, quod secundum Philosophum,
alterationis non est alteratio, nec
9 "