Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

'S TN LIBRUM I SENTE.NTIARUM. DIST. XLIII ; QU.EST. I
Praeterea Alexander : Quidam, inquit, A
sophismatibus suis decepti, immensitatera
divinae potentise limitare conati sunt sex
modis, videlicet, actu, voluntate, bonilate,
justitia, praescientia el ratione, arguentes
sicut continetur in littera. Quibus respon-
demus, quia ul ail Augustinus in Enchi-
ridio, omnipotens Dei voluntas mulla po-
test quse. nec vult nec facit. — Oeabile
autem dicitur, non potentia materiae,. sed
solum potentia Creatoris. Quae potentia po-
lest intelligi absolute, et item cum dispositione
seu praeordinatione : sic et creabile B
potest dici, vel quod est in potentia causae
creantis, aut quod est in dispositione si-
ve praeordinatione ipsius ut quandoque
creetur ab initio mundi usque ad finem.
Et si sumatur creabile secundo modo, concedendum
est, quod Deus potest creare in
quovis instanti sicut disposuit. Ex hoc tamen
non sequitur quin possit poslea alia
creare. — Et si objiciatur, quod Augustinus
ait in libro de Symbolo, lllud solum
Deus non potest quod non vult; exponendum
est, quod illud solum non potest C
facere, quod non vult se posse. Alias enim
Deus multa et innumerabilia potest quae
facere n,on vult.
Prseterea circa haec multa possent inqui-
ri. Primo, an Deus non possit nisi quod
justum est, hoc est, an aliquid possit de
potentia, quod non potest de justitia. Quod
non videtur, quia super illud ad Galatas,
Gaiat. iv, Si fieri potuisset, oculos vestros eruissetis
,0et
dedissetis mihi, loquitur Glossa : Non
potest fieri quod non fit juste.
Responsio quoque Bonaventurae in prae-
Dicendum : Secundum Hugonem in suis D habitis virtualiter continetur, et in respon-
Sententiis, sicut aeternitatem Dei non aequat
tempus, nec immensitatem locus, nec sa-
pientiam sensus, nec bonitatem virtus; sic
nec potentiam opus. Excedit enim in in-
finitum potentia Dei suum effectum. —
Quum itaque dicitur, Deus non polest
facere nisi quod bonum et justum est,
dislinguenduin est verbum hoc, esl : quia
aut dicit praesens indeterminatum el in
habilu, aut dicit tempus prsesens ut nunc
el in actu. Primo modo Deus non potest
nisi quod bonum et justum est, quoniam
sensus est : Deus non potest nisi quod
bonum et justum esset si faceret. Secundo
modo falsum est hoc, quum sit sensus :
Non potest facere nisi quod bonum el justum
est nunc. — Sic quoque est distinguendum,
quum dicitur, Deus non potest
nisi quod sua justitia exigit : quia si ver-
bum hoc, exigit, dicit congruentiam in
habitu, verum est, ut sit sensus : Non po-
test facere nisi quod justum est; id est, ni-
si quod justitise suae congrueret si faceret
illud. Si vero dicat congruentiam in actu,
non est verum. Exigere tamen, quum dicat
exactionem, non convenit proprie Deo. —
Denique justitia Dei uno modo notat di-
vinae condecentiam bonitatis : sicque quid-
quid Deus potest de potentia, potest de
justitia. Alio modo notat congruentiam
meritorum : et sic non quidquid potest de
potentia, potest de justitia, id est secundum
nostrorum congruentiam meritorum.
In Deo etiam idem est posse de jure et
posse de facto, secundum quod jus dicit
condecentiam bonitatis.
Dum vero quaeritur, an Deus possit Petrum
damnare et Judam salvare, dicendum
quod potentia duplex dicitur esse in Deo,
videlicet absoluta et ordinata : et dicitur
ordinata, secundum rationem divinae prae-
ordinationis et justitiae reddenlis unicui-
que secundum merita sua. De potentia
igitur absoluta hoc posset, quia non im-
plicat ; non de potentia ordinata. — Haec
Alexander.
sione Petri pene formaliter.
Porro Durandus hic sciscitatur, an ra-
tiones doctorum probantium divinam po-
tentiam esse infinitam,sufficienter probent
intentum. Et apparet ei aliisque nonnul-
lis, quod quamvis habeant probabilitatem,
non tamen necessilatem. Potissima quippe
illorum ratio esse videlur, quod divina
potentia idco sit infinita, quoniam non est
limitala neque contracta ad genus et speciem,
sed omnium specierum ac generum