Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

186 IN LIBRUH I SENTENTIARIM. — DIST. XXIV ; Ql.EST. V
suppositionem quantum vero ad signi- A stione tricesima prima : Nomen ;
ficatam secundo unitatem, respicit for-
inam. — Haec Antisiodorensis, qui de hoc
scribil subtiliter ac diffuse.
Albertus quoque hinc loquifur : Trini-
tas, secundum Isidorum, dicitur quasi trium
unitas, el quamvis secundum nomen
importet essentiam in recto, quum dici-
tur, unitas frium; tamen secundum rei
significationem est econtrario : ideo trini-
tas est tres uniti seu tres persona? unitae
in una essentia. Ideo ha?c est vera, Deus
est unus et trinus; et ly Deus, supponit.
essentiam in supposito in communi seu
indistincte : ideo gratia essentia? convenit
ei pra?dicatum hoc, unus; et gratia sup-
positorum convenit ei hoc nomen, trinus.
Ha?c Albertus.
Pra?terea Thomas hic ait : In nomine
trinitatis importatur unitas et numerus
quidam. Unitas autem in divinis est du-
plex, videlicet essentialis ac personalis, ut
dictum est. Itaque secundum quosdam,
nomen trinitatis importat unitatem personalem,
tamen indistincte; et secundum
hoc, exponitur nomen trinitatis hoc mo-
do : Trinitas, quasi ter unitas, quia sunt
ibi tres unitates personales. Et secundum
hoc, nomen trinitatis absolute relationem
significat. Alii dicunt, quod unitas impor-
tata in nomine trinitatis, est unitas essen-
lialis; sicque exponunt : Trinitas, id est
trium unitas. Quod videtur convenientius
esse, quia et Isidorus sic exponit; et nos
Deum dicimus trinum a trinitate ; nec potest
dici ter unus, quia quum dicitur Deus
unus, significatur unitas essentialis. Et
juxla hoc, trinitas designat utrumque, vi-
delicet unitatem essentia? distinctionem-
que personarum. Unde quum dicitur, Deus
est Irinus, significatur quod est habens
Ires personas in una essentia : imo quanlum
ad veram nominis significationem,
quum dicitur, Deus Trinitas, tantum est
dicere, tres persona? unius essentia?, sicut
Magisler exponit in littera. Ha?c Thomas
in Scriplo.
Insuper in prima parte Summa?, qua?-
(inquit)
Irinilatis in divinis significat determinalum
numerum personarum. Quemadmodum
ergo ponitur personarum pluralitas
in divinis, ita utendum est nomine trini-
tatis : quia hoc idem quod significat plu-
ralitas indeterminate, significat hoc no-
men, trinitas, determinate. — In Trinitate
autem divina datur intelligi tam numerus
quam persona? numerata?. Quum ergo in
Symbolo dicitur, Trinitas in unitate, non
ponitur numerus in unitate essentia?, sed
B persona? numerata? dicuntur subsistere in
unitate essentia?, sicut supposita dicuntur
esse in natura sua specifica. Nec tamen
est concedendum quod Trinitas sit tri-
na, quia insinuarentur novem res esse in
Deo : quia quum dicitur, Trinifas est tri-
na, ratione numeri importati significatur
multiplicatio ejusdem numeri in se ipsum,
quum trinitas importet distinctionem in
suppositis de quibus dicitur. Ha?c Thomas
in Summa.
His concordans Bonaventura, disseruit :
C In divinis singulari modo est numerus,
scilicet ex distinctione suppositorum, servata
unitate essentia? : ideo speciali modo
exprimenda est nomine quod simul dicit
pluralitatem ac unitatem. Quoniam ergo
ha?c nomina, trinus et trinitas, pluralitatem
et unitatem important, idcirco similia
sunt nominibus collectivis. Sed quoniam
unitas collectivorum est unitas aggrega-
tionis, qua? pluralitatem consequitur, in
divinis autem est unitas forma?, qua? non
est pluralitatem consequens; ideo tale no-
D men non est proprie collectivum. Propter
quod dicit Magister, quod nomen trinitatis
est quasi collectivum. Unde ha?c nomi-
na aptissima sunt ad exprimendum divinarum
numerum personarum simul cum
unitate natura?. — Denique de hoc, qualis
unitas sit quam important ha?c nomina,
trinus et trinitas, solet sic dici : Hoc nomen,
trinitas, duplicem habet etymolo-
giam. Uno etenim modo dicitur trinitas
quasi ter unitas : sicque nomen numerale
in eo includitur, et dicit relationem ut