Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

134 IX LIBRUM I SEXTEXTIARUM. — DIST. XXII ; QU^EST. I
seibilia, nec omnia incognoscibilia. Aliud
autem est cognoscibile, et alind effabile :
quemadmodmn aliud est loqui, aliudque
cognoscere. Mulla ergo eorum quse obtuse
de Deo intelliguntur, non integre possunt
enuntiari; sed ea qua? super nos sunl, cogimur
ex his quae juxla nos et secundum
nos sunt, pronuntiare : sicut de Deo dici-
mus somnum, iram, manus, pedes, etc. Et
rursus ait ibidem :
Quoniam quidem Deus
sine principio et fine est aeternus, increa-
tus, immutabilis, bonus, justus, omnipo-
tens, cognoscimus ; quid autem est Dei
substantia, vel qualiter Deus de Deo geni-
tus est vel procedens, et qualiter incarna-
— Ex his verbis Damasceni concludimus,
quod qua?dam sunt quse de Deo noscuntur
tus est, ignoramus et dicere non valemus.
per naturalem rationem : et quantum ad
hsec, nominabilis est per creata, sicut et
cognoscibilis est. Qusedam vero sola fide
accepimus, ut quod Deus ex Deo est ge-
nitus, et Dei Filius est incarnatus : et
quantum ad hsec, non est a nobis nomi-
nabilis, sed a se ipso nominatur nomini-
bus in sacris Eloquiis desuper traditis.
Alia quoque distinctio ex verbis his Da-
masceni accipitur : quia est nominare
Deum uno modo ex his quee sunt secundum
ipsum, et hoc modo innominabilis
est nobis, quoniam ea qua? sunt secundum
ipsum, in quantum hujusmodi, sunt infi-
nita et incomprehensibilia :
sicque intelli-
guntur prsetactae auctoritat.es quibus ostenditur
innominabilis. Est etiam Deum
nominare ex his quse secundum nos sunt,
et sic a nobis est nominabilis : sic enim
nominatur nominibus privativis seu ne-
gativis, quum dicitur immensus et in-
creatus; sic etiam nominatur imaginibus,
quum nominatur dispositionibus spiritualium
creaturarum, sicut dum dicitur
spiritus et sapiens atque intelligens ; et
formis, quum nominatur similitudinibus
eorporalium creaturarum, ut quum dici-
tiir leo, lapis, ignis. Ilaque Dcus secundum
quod consideratur in se et secundum
se, innominabilis nobis est, sed se ipsum
A nominat in Scripturis. Secundum autem
quod consideratur in suis effectibus, no-
minabilis est modo prselacto. Ha?c Ale-
xander.
Hinc Thomas :
Quum
voces, inquit, sint
signa intellectionum, secundum Philosophum,
idem judicium est de cognitione
Dei et nominalione ipsius. Unde sicut
Deum imperfecte cognoscimus, ita et im-
perfecte nominamus, et quasi balbutien-
do, secundum Gregorium, resonamus divi-
na. Ipse autem solus se ipsum plenarie
B comprehendit, ideo solus se ipsum perfe-
cte nominavit, atque expressit, ut ita di-
cam, Verbum sibi sequale gignendo. Porro
secundum Augustinum, Deus omnem formam
subterfugil, non quod in se ipso non
sit simplicissima forma omnia formans,
sed quoniam eminentia sua excedit omnem
formam ac speciem a nostro conce-
ptibilem intellectu. — Si autem objicia-
tur, quod Deus significari non potest per
nomen, quia nomen significat substantiam
cum qualitate, in Deo autem non est com-
G positio substantise et qualitatis ; nec per
pronomen, quia pronominis significatio
determinatur per demonstrationem vel re-
lationem ; neque per verbum aut partici-
pium, quia consignificant tempus, quod
Deo non convenit : respondendum, quod
Deus significari potest per omnia isla.
Nempe quum dicitur quod nomen si-
gnificat substantiam cum qualitate, non
intelligitur substantia et qualitas proprie,
prout accipit logicus, praedicamenta dis-
tinguens. Grammaticus vero accipit sub-
D stantiam quantum ad modum significandi,
similiter qualitatem. Quumque id quod
significatur per nomen, significatur ut
quid subsistens, secundum quod de eo
potest aliquid pra?dicari, quamvis secundum
rem non sit subsislens, sicut albe-
do ; hinc dicitur quod nomen significat
substantiam, ad differentiam verbi, quod
non significat aliquid ut subsistens. Et
quia in quolibet nomine est considerare
id a quo nomen imponilur, quod est quasi
principium innotescendi ; ideo quantum