Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

520 IX LIBRUM I SENTENTIARUM. — DIST. XL : QUJEST. II
proportionatum comrnuni statui naturae
accidit ut in pluribus, et deficit ab hoc
bono ut in paucioribus. Bonum vero ex-
cedens communem statum naturse inveni-
tur ut in paueioribus, et defectus ab hoc
bono ut in pluribus : sicut videmus quod
plures sunt qui sufficientem habent scien-
tiam ad regimen vitas suse, pauciores vero
qui hac scientia carent, qui et stulti vo-
cantur; paucissimi vero sunt respectu ali-
orum, qui ad intelligibilium rerum scien-
tiam pertingunt profundam. Quum ergo
beatitudoseterna sit penitus supernaturalis,
vitaque gratise excedat omnem hominum
statum; ideo pauciores sunt qui salvantur.
Et in hoc misericordia Dei commendatur
atque relucet, quod saltem aliquos in il-
lam salutem erigit ac perducit, a qua de-
ficiunt plurimi secundum communem cursum
et inclinationein naturse. Hsec Thomas
ibidem.
Richardus demum circa hsec recitat aliorum
positiones, et partim Bonaventurse,
partim Magistri in littera; et de ista materia
recitative loqui videtur magis quam
assertive. Apparet tamen quod viam Bo-
naventurse in his magis insequitur.—Conformiter
ad qusestionem hanc, an numerus
prsedestinatorum possit augeri, recitative
respondet : Ad hanc (inquiens) qusestionem
quidam respondent, quod numerus
prsedestinatorum non potest augeri nec
minui,dicentes nullum prsedestinatum pos-
se non prsedestinari, et nullum non prse-
destinatum posse praedestinari. Ad quod
allegant quod in libro de Correctione et
gratia loquitur Augustinus : Certus prse-
destinatorum est numerus, qui nec augeri
potest nec minui. Pro quo videtur etiam
ratio militare. Nam certi sumus quod non
plures prsedestinabunlur quam ab seterno
prsedcstinati sunt : de qua re non essemus
certi, si Deus posset plures prsedestinare.
Alii dicunt, quod numerus prsedestinatorum
potest augeri : quoniam sicut dicunt
pnpdrstinatum posse non praedestinari di-
visim accipiendo, non conjunclim ;
ita di-
cunt non prsedestinatos posse prsedesti-
A nari, quoniam multi possunt salvari qui
nunquam salvabuntur,certumque est quod
nullus salvabitur nisi prsedestinatus. Hsec
Richardus.
Prseterea videtur breviter posse dici,
quod quidquid sit de omnipotentia Dei,
numerus prsedestinatorum tam certus de
facto est, quod augeri non possit nec mi-
nui : et hoc ex informatione Scripturse et
ex revelatione Dei in Scripturis cognosci-
mus. Absolute autem loquendo, seclusa
determinatione Dei jam facta, non puto
B ambiguum quin omnipotens Deus possit
adhuc innumerabilia millia hominum
et angelorum procreare quse nunquam est
creaturus, quse tam in toto quam in parte,
loquendo divisim, possit salvare.
Circa hsec scribit Albertus : Numerus
prsedestinatorum apud Deum certus est
utroque modo, puta, formaliter secundum
quantitatem discretam, et materiali-
ter quantum ad supposita : aliter imper-
fecta atque fallibilis esset Dei scientia. Et
sicut dupliciter certus est quoad nume-
C rum, ita dupliciter certus est quantum ad
quia in prsedestinatione duo
numerantem :
sunt, scilicet, scientia tot prsedestinato-
rum, et voluntas tot salvandi. Hsec vero
voluntas Dei respicit aliquid in opere no-
stro : quia vult tot salvari quot bene usuri
sunt gratia ab ipso donanda, nec plures
et si plures essent bene usuri gratia illa,
tunc ab seterno voluisset plures et modo
vellet plures salvari. Hsec Albertus.
In his verbis non recte sonare videtur
quod ait, Si plures bene usuri essent gra-
D tia Dei, ab seterno voluisset et nunc vellet
plures salvari. Hoc namque videtur sonare
ac si seterna prsefinitio ac certa illa seter-
nalis prsedeterminatio numeri prsedestina-
torum dependeret ex temporali usu bono
creati liberi arbitrii, et quasi Deus sapi-
entise infinitse non determinasset hunc numerum
in se ipso absolute. Denique di-
recte simpliciterque loquendo, non ideo
prsedestinati sunt qui prsedestinati sunt,
quia bene usuri erant gralia Dei : imo
econtra,quia prsedestinati,ideo bene ulun-
;