Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

Sap.
QUALITER ET IN QUIBUS TOSSIT VOLUNTAS HUMANA DIVINE VOLUNTATI CONFORMARI 651
quura nec genere nec specie convenianl.
— Tertio, per Isaiam Dorainus contesta-
is. lv,o. tur : Sicut exaltanfur coeli a terra, sic
exaltatae sunt viae meae a cogitationibus et
viis veslris. Per quse verba Deus insinuat
non esse assimilationem inter se et homi-
nes in cogitationibus, et pari ratione nec
in affectionibus. — In libro quoque Sapi-
entia? habetur : Quis poterit cogilare quid
velit Deus ? Si ergo cogitare non valemus
quid velit Deus, non poterimus ei confor-
mari in volendo.
In contrarium sunt quse dicunlur in 1 1 1
tera, et quia jubemur volunfatem nostram
divinee subjicere voluntati,nec contra eara
esse rebelles.
Circa heec scribit Antisiodorensis in
Summa sua, libro primo : Duplex est vo-
luntas, videlicet rationis et sensualitatis.
Loquendo de voluntate rationis, quse est
intellectualis appetitus, et proprie nomi-
natur voluntas, tenemur velle quidquid
scimus Deum absolute atque simpliciter
velle;non autem, loquendo de voluntale
secunda, quse est appetitus sensitivus ac
naturalis, quia nec Christus hac voluntale
voluit quidquid Pater. Sicque solvuntur et
concordantur auctoritates quse contrariae
sibi videntur. Siquidem super illud in
Psalmo, Non adhaesit mihi cor pravum,
loquitur Glossa : Pravum et distortum cor
dicitur, quod non vult quod Deus ; et
item, Voluntas Dei est justa, cui confor-
mari debemus ut justi simus. Nihilo mi-
—
nus in Enchiridio asserit Augustinus,quod na. Secundo, quid sit conformatio talis.
homo licite potest velle contrarium ejus D Tertio, an leneamur voluntatem nostram
quod scit Deum velle, ut patrem suura voluntati conformare divinse. Quarto, an
non mori, quem Deus vult mori. Simili- teneamur velle quod Deus vult. Quinto,
ter, aliquis illicite atque injuste vult illud
quod Deus. Nihilo minus rursus asserit
Augustinus : Impii sunt quibus displicet
providentia Dei. — Dicendum ergo, quod
in omnibus tenemur velle quod scimus
Deum velle. Tamen voluntas nostra non est
ex hoc solum bona, quod est voluntati divinse
conformis in volito, sed oportet quod
sit illi conformis in fine voluntatis et cir-
A cumslantiis aliis. Verum quorumdam fuit
opinio, quod solura in pra?ceplis et prohi-
bifis teneamur velle quod Deum velle co-
gnoscimus. Aliorum vero, quamvis paucorum,
opinio fuit, quod tenemur velle
voluntale ralionis quidquid scimus Deum
velle, sed licilura sil secundum concupi-
scibilem desiderare contrariuin ejus quod
scimus Deum velle. Ad quod allegant illud
Aposloli, Hoc ipsum confidens scio, et
permanebo omnibus vobis. Et tamen cu-
piebat dissolvi et esse cum Christo, et hoc
B fuit contra Dei voluntatem. Sed ista opinio
stare non valet. Quemadmodum enim sunl,
quaedam virtules in ralionali, sic queedam
sunt in concupiscibili, et quaedam in ira-
scibili. In omnibus autem virtutibus tenemur
Deo assimilari : ergo non solum in
eis qua3 pertinent ad rationalem, tenemur
velle quod scimus Deum velle. — Hsec
Antisiodorensis. Cujus responsio non vide-
tur resoluta : imo et sibi ipsi apparet par-
tim esse contraria. Nempe, ut patuit, distinguendo
duplicem voluntatem, ait quod
C loquendo de voluntate sensualitatis, possumus
licite velle contrarium ejus quod
scimus Deum velle; et nunc reprobat opinionem
sentientium ita. Sed forsitan in-
tendit hoc solvere per distinctionem pree-
tactam de voluntate : quod si fieri queat,
infra patebit.
Porro Alexander circa hsec multa quserit.
Primo, an possibilis sit conformatio seu
conformitas volunlatis humanae cum divi-
supposito quod non, an teneamur velle
quod scimus Deum velle. Sed et alia qua>
dam inquirit ; et plura queerit Antisiodo-
rensis : quee tangentur.
Itaque ad primum respondens : Distan-
tia, inquit, est duplex, videlicet essentialis
et proportionalis. Distantia essentialis in-
ter voluntatem divinam et humanam est
infinita, quum voluntas Dei sit sua essen-
Philipp. i,
lbid. 23.