Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

QUALITER RATIO DONI CONVENIAT SPIRITUI SANCTO 73
butionis, quia secundum Avicennam sexto
Metaphysicse, donum liberale, ex sua prima
impositione apud omnes linguas, est
donatio tribuens alii extra se non propter
retributionem. Talis autem donatio non
procedit nisi ex puro amore. Illi igitur rei
ex modo sua? processionis convenit prima
ratio doni, qua? procedit ut purus amor :
quod proprium est Spiritui Sancto. Pater
etenim non procedit, neque divina essentia
; Filius vero quamvis procedat, non
tamen ut amor, sed per modum naturse
ac verbi. Processio autem puri amoris est
per modum liberalis voluntatis, id est per
modum emanationis qua se communicat
liberalis voluntas : sicque Pater et Filius
liberalissima voluntate produxerunt Spiritum
Sanctum. Denique, per donum quod
est Spiritus Sanctus, dantur alia omnia
dona quee dantur, dantur etiam a tota Tri-
nitate ; sed collatio doni sub ratione qua
donum est, Spiritui Sancto appropriatur,
eo quod ei ex modo suo procedendi com-
petat prima ratio doni. Hsec Richardus.
Girca hsec scribit Albertus : Spiritus
Sanctus est donum in quo alia dona do-
nantur. Et hujus ratio est, quoniam quid-
quid aliquis alicui gratuito ac liberaliter
dat, primo ante illud dat ei amorem, id
est, amorem suum extendit in ipsum, at-
que in illo amore communicat ei de bonis
suis, datque illi et se ipsum et quidquid
dat ex tali amore. Hinc Spiritus Sanctus
dat se ipsum non alio dono a se, sed se
ipso, quum ipse sit amor gratuitus in quo
et ex quo se ipsum et beneficia sua largi-
tur. Et quoniam Filius datus est in eo
quod incarnatus, in hoc dono, quod ap-
propriate est Spiritus Sanctus, datus est.
Filius vero secundum seternam generationem
non habet rationem doni, quoniam
sic non est a Spiritu Sancto; sed tempo-
ralis ejus generatio et incarnatio a Spiritu
Sancto atque in Spiritu Sancto est. — Si
autem objiciatur, quia dato per impossibi-
le quod Spiritus Sanctus non esset, nihilo
minus Pater et Filius liberalissimi essent,
et ex amore suo dona sua liberaliter con-
A donarent : ergo Spiritus Sanctus non vide-
tur primum donum primaque ratio doni et
totius liberalis communicationis ad extra.
Dicendum, quod si per impossibile pona-
tur Spiritum Sanctum non esse, sequitur
quod Pater et Filius non mittant nec dent
amorem personalem et increatum in quo
omnia dona dent ; sed sequitnr quod in
essentiali amore dent dona : cui amori
non convenit mitti nec ab ipsis procede-
re. Hsec Albertus.
Consonat his Udalricus in Summa sua,
B libro tertio, loquens : Spiritus Sanctus
dicit verum amorem spiratum, qui est
donum et datum. Propter quod aliqui di-
cunt, quod duo hsec nomina, scilicet donum
et datum, secundum quod proprie
nominant Spiritum Sanctum, sunt circum-
locutio unius nominis ac proprietatis Spi-
ritus Sancti. Proprium autem est amori
verse amicitise, efficaci voluntate velle bonum
amato propter ipsum, etiamsi nulla
inde utilitas proveniret amanti. Quumque
soli effectus gratuitse voluntatis sint data
G liberaliter communicata, patet quod nullum
datum habet rationem liberalis dona-
tionis aut doni nisi ratione amoris, qui est
principium omnis donationis proprie dictae.
Solusque Spiritus Sanctus est donum
Dei per se secundum completam rationem,
quia ab ipso ratio doni ad alia deri-
vatur, et quia hoc primum donum est
principium collationis aliorum donorum :
imo et confert eis nomen rationemque
doni. Hinc Apostolus ad Corinthios causa-
litatem Spiritus Sancti respectu aliorum
D donorum diversificat per tria. Nam dicit
aliquid dari per Spiritum, aliquid in Spi- icor. xu,
ritu, aliquid secundum Spiritum. Dantur 8 ' 9enim
dona per Spiritum, sicut Pater ope-
ratur per Filium, in quantum Spiritus
Sanctus hoc facit auctoritate Patris et Fi-
lii, id est sibi plene communicata a Patre
et Filio. In Spiritu Sancto etiam dantur
dona, in quantum ipse est amor quo Pater
et Filius amant nos cum effectu gratise.
Sic quippe etiam apud nos data inter
amantes dicuntur dari in amore, quoniam