Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN PROPRIETATES RELATIViE SINT REALITER IPS/E PERSONiE, ETC. 361
ideo non determinat eam. Relatio quoque A tionem cum fundamento, videtur quod si-
in divinis per comparationem ad id in
quo est, non differt ab eo, sive id dicatur
persona sive essentia ; sed per compara-
tionem ad id a quo distinguit, differt ra-
tione ab eo in quo est : et quoniam non
distinguit ab essentia, non dicitur esse in
ea nisi per identitatem, et sicut in fun-
damento. Hsec Petrus.
Concordat omnino Richardus, affirmans
proprietates seu relationes esse in essen-
tia, non immediate, sed niediantibus personis
secundum modum et ordinem in- B
telligendi; essentia vero in personis est
immediate.
x\mplius, quid de formali distinctione
inter proprietates, essentiam et personas,
sentiant Scotus, Franciscus de Mayronis,
Petrus de Candia, cum suis sequacibus,
patuit supra, distinctione potissime se-
quaest. 2, cunda. Unde ipsi distinctione octava prse-
p ' " ' cipue
tractant.
Prseterea Durandus circa hsec multa in-
ducit, prsesertim de entitate et realitate
relationis, et qualiter distinguatur a pro- C
prio fundamento. Itaque inter cetera ait :
Quorumdam intentio est, quod relatio re-
alis in creaturis dumtaxat differt a suo
fundamento realiter, et facit compositionem
cum eo, et nihilo minus potest alicui
advenire per alterius mutationem dumta-
xat. In divinis autem dicunt, quod relatio
non differt realiter a suo fundamento, nec
facit compositionem cum eo, sicut nec
cetera prsedicata, quse tamen compositionem
faciunt in creaturis. Sed istud non
videtur rationabiliter dictum, quoniam sic- D
ut distincta relativa habent distinctas ac-
tiones, ita et passiones : ergo uni non
advenit nova relatio ex sola mutatione
alterius. Item, satis irrationabile est dice-
re, si ego solus sim albus, et alius ultra
mare de novo fiat albus, quod propter hoc
aliqua res reddens me compositiorem mi-
hi accrescat, puta relatio seu similitudo
distincta ab albedine mea. Oportet nam-
que ut agens jungatur passo. Iterum, si in
creaturis respectus facit realem composi-
militer faciat in divinis, quum utrobique
ponamus realem respectum et reale fundamentum.
— Alii dicunt, quod relatio
non dicit intrinsece aliud quam suum fundamentum,
sed idem realiter, tamen ex-
trinsece connotat aliquid quod non est
ipsa, et ad quod ipsa est sicut ad termi-
num :
ita quod licet albedo Socratis et
ejus similitudo cum Platone albo, non
sunt duse res quantum ad id quod intrin-
sece dicunt (imo per idem realiter atque
formaliter Socrates fit albus Platonique
similis); similitudo tamen importat ex-
trinsece aliquam rem ad quam est seu
refertur, videlicet conformitatem in Pla-
tone, quam non importat albedo. Ha?c
opinio communior est, et eam tenet Ma-
gister in littera, et videtur concordare dictis
Sanctorum. — Tertia opinio mediam
tenet viam, quod scilicet relatio est alia
res a suo fundamento, et tamen non facit
compositionem cum eo. Hsec Durandus.
Cujus recitatio instantiam pati videtur.
Quamvis enim Magister dicat in littera,
quod relationes in divinis non differant
a fundamento, non tamen hoc dicit de
relationibus creaturarum quse secundum
esse relationes vocantur. Nec sequitur, Re-
latio in creaturis compositionem cum suo
efficit fundamento, ergo in Deo : ut supra
aliquoties ostensum est. Ea quoque quse
fiunt et sunt in creatis rebus per plura,
sunt in Deo per pauciora. Sed et divina
essentia in sua infinitate sine reali addi-
tione omnem perfectionem includit, et id
quod absoluti et id quod relativi est, in-
comprehensibiliter comprehendit, inclu-
dit, complectitur. Nullus etiam theologorum
authenticorum nunc tenet relationes
in divinis realiter non esse, nec aliquis
fatur eas distingui realiter ab essentia aut
persona, nisi forsan perpauci, qui dicunt
relationem non dicere aliquid reale, nec
in Creatore neque in creaturis, et qui ima-
ginantur divinas et increatas personas per
absoluta distingui. Contra quorum errores
supra satis est disputatum,ubi etiam in re- p.2is,Bets.