Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN APPROPRTATIO AUGUSTINI SIT APTA 319
num, per verba ista notatur distinctio per- A et, Dominus operatur per servum suum.
quia secundum Augustinum, — Haec Antisiodorensis.
sonarum :
ex ipso dicitur propter Patrem; per ipsum,
propter Filium ; in ipso, propter Spiritum
Sanctum. Ambrosius autem respectum ha-
buit ad proprielatem, non ad appropria-
tionem : ideo propter id quod significant
voces, dixit quod tria illa sint idem. Ni-
liilo minus quantum ad appropriationem,
connotantur distincta. Nam quantum ad
tis, inquit, dupliciter loqui contingit. Pri-
proprietatem, significant tres istse praepomo, secundum rem : sicque omnino sunt
sitiones causalitatem quam habent tres unum et idem, nec appropriantur. Secun-
personae ad creaturas : sed quantum ad B do, penes propriam rationem eorum : et
appropriationem, haec praepositio eoc prse-
ter causalitatem significat auctoritatem
primam, quae soli convenit Patri ; simi-
liter praepositio per preeter causalitatem
significat subauctoritatem, quae est in Fi-
lio respectu Patris ; prsepositio vero in
significat conservationem in esse, quae ad
Dei pertinet bonitatem, quae appropriatur
Spiritui Sancto : sicque quod dicitur in
ipso, Spiritui Sancto appropriatur. Et ita
non sunt idem haec tria. Sed quantum ad
significationem praepositionum secundum C
quam per praepositiones non significatur
nisi causalitas, idem sunt : quia de qua-
libet divina persona dici sigillatim potest,
quod ex ipsa, per ipsam, et in ipsa sunt
omnia.
Porro quum dicitur, Omnia sunt ex Pa-
tre per Filium, praepositio per notat sub-
auctoritatem in Filio respectu Patris, et
causalitatem in Filio respectu creatura-
rum. Unde quod dicitur, Omnia sunt ex
Patre vel a Patre per Filium, tantum est
dicere, Pater omnia operatur per Filium ;
et quod praepositio per notat hic subau-
ctoritatem secundum consuetudinem sa-
crse Scripturae. Quoties enim praepositio
per construitur cum verbo transitivo, no-
tat auctoritatem secundum consuetudinem
Scripturarum. Verumtamen secundum
communem usum loquendi, praepo-
sitio per juncta verbo transitivo, potest
notare tam auctoritatem quam subaucto-
ritatem. Propter quod ambee hae concedun-
tur, Servus operatur per dominum suum ;
D
J^gidius demum de praeinductis mate-
riis scribit multum prolixe, concorditer
tamen ad praeinducta. Cujus scripta in di-
ctis atque dicendis virtualiter continentur
: nam et appropriationes SS. Augustini
et Hilarii praehabitis modis interpretatur.
Thomas vero de Argentina : De attribu-
sic queedam appropriantur, queedam non.
Appropriatio quippe non aliud est quam
specialis attributio ratione alicujus con-
formitatis cum proprio alicujus persona?.
Hanc appropriationem habet consuetudo
Scriptura?, quee opera manifestativa po-
tentiee attribuit Patri ; opera vero manife-
stativa sapientise, Filio; et manifestativa
bonitatis, Spiritui Sancto. — Denique ap-
propriationem Hilarii appropriantis Patri
seternitatem, Filio pulchritudinem, Spiri-
tui Sancto usum,Augustinus exprimit aliis
verbis, approprians Patri unitatem, quia
a nullo est, et alia cuncta ab ipso; Filio
sequalitatem, quia perfecta imago est Pa-
tris; Spiritui Sancto unitatis et aequalitatis
connexionem, quum sit amor amborum.
— Est item appropriatio quarta, qua
Patri adscribitur ratio principiandi et originandi,
quum ipse sit summe primum
principium ; Filio autem ratio exemplan-
di, quoniam summe pulchrum et sapien-
tiale principium ; Spiritui Sancto ratio fa-
ciendi vel conservandi, quoniam ipse est
summe bonum atque proficuum. Haec Thomas
de Argentina.
Praeterea de universis appropriationibus
istis et distinctionibus earumdem, pulchre
loquitur in prima parte Summae S. Thomas
: Intellectus (inquiens) noster, qui ex q . 39, a.
creaturis in cognitionem manuducitur Dei,
considerat Deum secundum modum quem
ex creaturis assumit.-In consideratione autem
rei creatae quatuor per ordinem nobis
occurrunt. Primo namque consideratur res