Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

1G2 IX LIBRUM I SENTENTIARUM. DIST. XXIII ; QU.EST. II
quum in persona includanlur et proprie- A gnificatione non habet nisi quod designet
tas et hypostasis et essentia, quod signi-
ficat relationem ut hypostasim, significat
quoque essentiam, quae est ipsa hypostasis,
et etiam proprielatem, qua3 est ipsum
suppositum. Propterea quandoque poni po-
test pro uno, quandoque pro alio. Sed hoc
accidit persona? ex hoc quod in divinis
omnia prsedicta sunt unum secundum
rem. Conlormiter qui dixerunt quod si-
gnificat lanlum hypostasim, attenderunt
modum seeundum quem significat nomen,
quia significat per modum subsistenlis.
Qui autem dixerunt quod significat sub-
stantiam in recto, attenderunt substantiam
quse est hypostasis proprietate distincta.
Qui autem dixerunt econtra, attenderunt
subslantiam quse est essentia. Qui vero
dixerunt quod significat hypostasim et
proprietatem positam circa eam, non ac-
ceperunt hypostasim ex parte qua sub-
sistit divinse naturse, nec ut significatur
hoc nomine, Deus, quod indistincte con-
venit tribus personis; sed ex parte illa
qua hypostasis est ipsa relatio distinguens
hypostasim, quia in Deo idem est distin-
guens et distinctum. Demum qui dixe-
runt quod proprietas non ponitur circa
substantiam ut distinguens ipsam, consi-
derarunt econverso. — Hsec Thomas in
Scripto.
Porro in prima parte Summae, qusestione
vicesima nona, fatetur : Girca significa-
tionem nominis hujus, persona, in divinis,
difficultatem ingerit quod de tribus prse-
dicatur pluraliter praeter naturam essen-
tialium nominum ; nec etiam ad aliquid
dicitur, sicut nomina qua3 relationem si-
gnificant. Unde quibusdam visum est,quod
hoc nomen, persona, simpliciter et ex vir-
tute vocabuli essentiam significet in di-
vinis, sicut hsec nomina, Deus, sapiens ;
sed propter hscreticorum instantiam accommodatum
sit ex ordinatione concilii,
ut possit poni pro relativis, potissime in
plurali atque cum termino partitivo. Sed
hsec non videtur sufficiens responsio, quoniam
si hoc nomen, persona, ex sua si-
essentiam in divinis, non fuisset hsereti-
coruui quietata calumnia ex hoc quod dictum
est Patrem et Filium et Spiritum
Sanctum tres esse personas, imo majoris
calumnise data fuisset occasio. Ideo alii
aliter dixerunt, ut supra jam tactum est.
Ad evidenliam igitur qusestionis istius,
sciendum quod aliquid est de significatio-
ne minus communis, quod non est de si-
gnificatione communioris. Aliud ergo est
quserere de significatione personae, et de
B significatione personee divina? : quia per-
sona in communi significat individuam
substantiam rationalis naturse; persona ve-
ro in quacumque natura significat quid
distinctum in illa natura. Distinctio autem
in divinis non est accidens, sed ipsamet
divina essentia. Hinc distinctio seu distinctivum
illud est subsistens, quemadmodum
et divina essentia. Nam sicut Deus
est deitas, ita Deus Pater est sua paterni-
tas. Idcirco persona divina significat rela-
tionem ut subsistentem : quod est signi-
C ficare relationem per modum substantise,
quse est subsistens hypostasis in natura
divina, licet subsistens in natura divina
non sit aliud quam natura divina. Et secundum
hoc verum est quod hoc nomen,
persona, significat relationem in recto, et
essentiam in obliquo, non tamen relationem
in quantum relatio, sed in quantum
significatur per modum hypostasis. Simi-
liter persona significat essentiam in recto,
et relationem in obliquo, in quantum es-
sentia est idem quod hypostasis. Hyposta-
D sis vero in divinis significatur ut relatione
distincta : sicque relatio per modum re-
lationis significata, cadit in ratione perso-
nse in obliquo. — Denique juxta hsec dici
potest, quod hsec significatio nominis hu-
jus, persona, non erat percepta ante hsereticorum
calumniam : ideoque hoc nomen,
persona, non fuit in usu Catholicorum nisi
ut unuui aliorum nominum absolutorum.
Postmodum vero accommodatum est hoc
nomen, persona, ad standum pro relativo,
ex eongruentia suse significationis, ita ut