Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

210 IX LIBRUM I
SENTENTIARUM.
DIST. XXVI ; QU.EST. II
tis habere. Tn divinis aamque personis A ro proprielas tam originem quam habitu-
intelligimus tam originem seu emanationem
unius ab alia, quam habitudinem seu
respeclum uniiis ad aliam. Atque secundum
rationem el ordinem intelligendi, ori-
go praecedit ipsum qui oritur; similiter
secundum rationem intelligendi, habitudo
consequitur ipsum qui refertur. Polest er-
go proprietas relativa importare habitudinem
tantum : el ila sequitur rationem
distinctionis, et per consequens distinctionem;
estque ralio innotescendi distinctionem,
non distinguendi, ut dixit secunda
opinio. Polest quoque proprietas importa-
re utramque, videlicet habitudinem atque
originem : et sic non solum est ratio in-
notescendi, sed etiam distinguendi, ut ait
prima opinio. — Pra?terea advertendum,
quod quamvis in divinis personis sint
idem oriri et esse et ad alterum se habere,
tamen secundum rationem et ordinem
intelligendi sunt coordinata, ut primum
sit oriri seu emanare, deinde esse in per-
sonis qua? emanant ab alia, deinde ad
alterum se habere. Et quoniam idem sunt
in Deo, eodem nomine designantur : nam
generatio originem et habitudinem dicit,
proprie tamen originem. Quoniam ergo
proprietas divina secundum communem
usum loquendi, originem habitudinemque
importat, idcirco tenendum quod proprie-
tates non solum sint ralio innotescendi,
sed etiam distinguendi. Proprietas etenim
Patris aut est ei consubstantialis et con-
naturalis, aut accidit ei. Non potest ei
accidere, quum non sit accidens in Deo :
ergo est ei consubstantialis et connatura-
lis. Sicque quum non consequatur esse
hypostasis, 'non tantum est ratio innotescendi,
sed eliam distinguendi. Eadem
etiam sunt principia essendi et cognoscen-
di. Ha?c Bonaventura.
Ex quibus fit evidens, quod secundum
eum, divina? persona? distinguuntur origi-
ne seu einanalione, non proprietate, si
proprietas solam habitudinem dicat, quae
secundum ipsum, nou est nisi ratio inno-
tescendi, et sequens distinctionem. Si ve-
dinein exprimat, sic esl ratio innotescendi
el dislinguendi personas :
innotescendi,
secundum quod habitudinem denotat; di-
stinguendi vero, prout originem dicit.
Jlinc demum disseruit Alexander : In
divinis non solum est relationum distin-
ctio, sed etiam subsistentium rerum, vi-
delicet personarum. Verumtamen relatio
manifestat distinctionem in divinis. Unde
respectu diversarum proprietatum sunt
plures res subsistentes : non quod sint
B res subsistentes seu persona? solum per
illas relationes, imo etiam et se ipsis, sed
respectu proprietatum, non respectu es-
sentise, quia hypostasis dicit respectum
ad proprietatem. — Ha?c Alexander. Qui
etiam positionem Praepositivi de relatio-
nibus ac notionibus in divinis satis commendare
videtur, et multum probabilem
esse fatetur. Et circa hoc eadem scribit
qua? paulo ante ex Summa Antisiodorensis p. 20GB.
sunt recitata.
Nihilo minus post haec Alexander ad-
C jungit, quod secundum communem opinionem
notiones sint in divinis ponendse.
Et quamvis jam dixerit quod relatio ma-
nifestat distinctionem in divinis, in alia
tamen fassus est qusestione, quod licet
persona? distinguantur se ipsis, distin-
guuntur tamen et proprietatibus suis; nec
distinctio illa per se istam excludit, quoniam
proprietates non ponunt in numerum
cum personis. Allegat etiam Damascenum
dicentem quod divina? et sanctae
hypostases non differunt secundum sub-
D stantiam, sed secundum characteristica
idiomata, id est determinativas proprie-
tates. Similiter ex verbis Damasceni de-
clarat, quod qua?libet divina et increata
persona habet divinam essentiam secundum
specialem et proprium sibi modum :
quoniam Pater habet eam a se ipso, id est
a nullo alio, Filius a solo Patre per ge-
neralionem, Spiritus Sanctus ab utroque
T
per processionem. Nam ait : l naqua?que
divina persona, sicut loquitur Damascenus,
proprium exsislentia? possidet mo-