Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

UTRUM DEUS HABEAT PERFECTAM SCIENTIAM NON SOLUM SUI IPSIUS, ETC. 385
Si autem objiciatur, quod Deus nou co- A
gnoscit aliquid extra se : sed creata, sunt
extra se. Et iterum, quod juxta ordinem
nobilitatis objectorum est ordo nobilitatis
potentiarum : sicque derogaret nobilitati
intellectus divini intelligere ista inferiora,
fceda et vilia. — Dicendum ad primum,
quod ideo dicitur Deus nihil intelligere
extra se, quoniam speciem intelligibilem
seu media cognoscendi non accipit aliun-
de, sed omnia in se ipso per essentiam
suam intelligit. Ad secundum, quod juxta
ordinem primariorum et principalium ac B
per se objectorum attenditur nobilitas potentiarum
et actionum. Proprium autem
et per se, principale primariumque objectum
intellectus divini,est divina essentia
et veritas increata ; creatura autem secundarium
est divinse mentis objectum. —
Hsec Durandus.
Quibus adjici potest, quod omnia cau-
saliter et exemplariter sunt in Deo, atque
quod opposita juxta se posita, limpidius
elucescunt : idcirco ad hoc quod Deus
sublimis et benedictus omnem suam ma- G errores enormissimos et omni quoque phi-
jestatem, perfectionem et gloriam excellosophise contrarios collapsus est, negans
lentiamque penitus infinitam clarissime animse rationalis immortalitatem, et eum-
intueatur, oportet fateri quod universa et dem numero intellectum ponens in cun-
singula quantumcumque defectuosa et vi-
lia, distinctissime sciat. Unde et Beatorum
gloriam auget ac perficit, quod omnem
damnatorum calamitatem et pcenam agnoscunt.
— Insuper modus cognoscendi non
assimilatur modo essendi rei cognitse, sed
cognoscentis : unde eamdem rem aliter
apprehendit sensus exterior, aliter imagi-
natio, aliter ratio. Quemadmodum ergo D
Creator omnipotens,invariabilis et immen-
sus, corporalia et dependentia ac contin-
gentia, spiritualiter, independenter infal-
libiliterque intelligit; sic fceda, prava ac
vilia, mundissime, nobilissime atque san-
ctissime conspicit et cognoscit.
Amplius, ipse superdignissimus et su-
persapientissimus Deus, ab exordio sse-
culorum, primo in lege naturse, deinde
copiosius ac evidentius in lege scripta, ac
tandem copiosissime in lege evangelica,
T. 20.
per innumerabilia prseclara miracula, per
admiranda gratiarum charismata, per hor-
ribiles punitiones, per gloriosas retribu-
tiones, per vaticinia Prophetarum, per
revelationes secretorum cordium, per ad-
impletiones prophetiarum, providentiam
atque scientiam suam plenissimam,a summo
usque ad infimum pertingentem,mani-
festavit. Propter quod prorsus intolerabilis
et penitus inexcusabilis fuit error, insipien-
tia, perfidia, prsesumptio incorrigibilisque
obstinatio sceleratissimi hujus Averrois,
cujus tempore Ecclesia Ghristi undique
copiose diffusa, tot fulsit miraculis, tot
Sanctorum martyriis, in quorum passioni-
bus per tam innumerabilia signa, portenta,
miracula soli omnipotenti Deo possibilia,
unigenitus Filius Dei Jesus Christus suam
omnipotentiam, providentiam, suseque fi-
dei veritatem et eorum quse prsedixit ac
promisit veritatem monstravit. Et quoniam
impius ille Averroes christianse fi-
dei tam irrefrenate contradixit, dedit eum Bom.
Deus in reprobum sensum, ita quod in
ctis hominibus, ac providentiam negans
Omnipotentis : per quod, quantum in se
fuit, prsestitit omnibus omnem peccandi
audaciam et occasionem nihil curandi de
Deo, cujus judicium et retributionem ne-
gavit.
Insuper de his scribit diffuse Udalricus
in Summa sua, libro secundo : Intelle-
ctum, inquiens, constat esse in Deo, eo
quod ipse est omnium prima causa, in
qua necesse est esse universalem providentiam
: quse non potest ab alio regi, sed
ab ea est omnis lex, modus et ordo regi-
minis. Quse quum a suis effectibus nomi-
netur, rectissime intellectus vocatur, quoniam
intellectu non est altior natura in
universo. Magisque proprie natura divina
dicitur intellectus quam voluntas secundum
nominum rationem : quoniam intelle-
ctus propinquior est naturse quam volun-
25