Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

QUID SIT PERSONA, ET QILE RATIO EJUS IN DIVINIS, ET QUALITER DEO CONVENIAT 161
includit unum principaliter et quasi in A
recto, aliud secundario et oblique. — Ha?c
Thomas.
Qui consequenter recitat pra?tactas opi-
niones quemadmodum ex Alberto jam tactum
est, nec multum objicit eis, quamvis
non approbet eas. Et addit : Ut videatur
quid veritatis sit in singulis opinionibus
istis, et in quo deficiant, considerandum
quia (ut dictum est) persona significat in-
dividuam substantiam. Individuum vero
significari potest dupliciter, utpote : per
nomen secunda? intentionis, sicque nomen B
hoc, individuum, seu singulare, non si-
gnificat rem singularem, sed singularitatis
intentionem ; et item per nomen prima?
intentionis, quod significat ipsam rem cui
convenit intentio singularitatis : et ita si-
gnificatur nomine isto, persona, quod si-
gnificat rem cui accidit intentio individui.
Itaque juxta hoc, dupliciter possumus
loqui de significatione persona?, utpote :
per se, secundum id quod hoc nomen,
persona, secundum se significat ; atque
per accidens, secundum quod accipitur in G
tali vel tali natura. Per se autem significat
intellectualem substantiam, qusecumque
f sit illa, et qualitercumque individuetur.
Si vero accipiatur natura humana, signi-
ficat hoc quod est subsistens in tali na-
tura, et distinctum tali distinctione qualis
competit naturae humanse. Et sic loquimur
hic de significatione persona? prout dici-
tur persona divina : et ita significabit hoc
quod est distinctum exsistens in natura
divina.
Ut igitur videamus quid sit ibi distin- D
ctum, et qualiter competat sibi nomen
persona?, notandum est quod secundum
necessitatem fidei, qua? in Deo unum et
tres confitetur, oportet ponere aliquod
commune, secundum quod sunt unum, et
aliquod proprium, quod est distinguens,
ex qua distinctione sunt tres : et unum
illud exstat essentia, distinguens vero con-
sistit relatio. Et quoniam in divinis nulla
est compositio, oportet ut deitas intelli-
gatur realiter idem quod Deus, paternitas
T. 20.
quoque idem quod Pater. Si ergo accipiamus
ha?c quatuor, Deus, deitas, Pater, pa-
ternitas, constat quod deitati prout sic
significatur ut natura qusedam, non con-
venit ralio persona? : primo, quia non si-
gnificatur ut per se subsistens ; secundo,
quia pluribus est communis, persona autem
significat quid distinctum. Similiter
hoc nomen, Deus, non habet rationem
persona?. Nam quamvis significetur ut
quid subsistens, tamen non habet rationem
distinctionis : imo sicut Pater, Filius
et Spiritus Sanctus conveniunt in hoc
quod est deitas, ita in hoc quod est Deus.
Sed verum est quod si tolleretur plurali-
tas personarum, et per consequens com-
munitas Dei ac deitatis, Deus significaret
personam ab aliis universis naturis distinctam
proprietatibus essentialibus, et si-
gnificaretur ut qusedam persona. Similiter
paternitas quum non significetur ut quid
subsistens, nec ut distinctum, sed ut dis-
tinguens, non significatur per modum per-
sonse. Pater quoque, quamvis significetur
ut quid distinctum, non tamen significa-
tur ut subsistens in natura aliqua, sed magis
ut subjectum cuidam proprietati. Unde
sicut album de ratione nominis sui non
est persona, ita nec Pater; sed in quantum
Deus et Pater sunt idem, non sicut accidens
et subjectum, sed per omnimodam
indifferentiam rei. Hinc dico, quod persona
in divinis dicit relationem per modum
substantia?. Ipsa enim relatio quse
est distinguens, est distinctum : quia pa-
ternitas est Pater. Et quia persona signi-
ficat quid distinctum exsistens in natura
aliqua, ideo constat quod significat rela-
tionem, in quantum relatio est relatum,
atque in quantum ipsum relatum est subsistens
in tali natura. Ideo patet quod
persona significat relationem per modum
substantia?, non qua? est essentia, sed qua?
est suppositum habens essentiam.
Hinc omnes opiniones pra?tacta? quoad
aliquid verum dixerunt. Qui enim asseru-
erunt quod nomen persona? est a?quivocum,
pro tanto verum locuti sunt, quod
ll