Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN IN DIVINIS PONEND.E SINT RELATIV.E PROPRIETATES, ETC. 203
ita est alius modus quserendi de essentia
et proprietate : siquidem de essentia quaeritur
per quld, de proprietate per quomo-
do. Ergo sicut ponitur in divinis essentia
et persona secundum veritatem, ita et pro-
prietas. — Probatum est quoque superius,
quod generatio et processio differunt re-
aIiter,alioqui non differrent personae : ergo
generatio et spiratio differunt realiter. Sed
tam generatio quam spiratio est in una
rentia essentiali nec personali, quum sint
in eadem persona : ergo notionali. Quod
si non differunt generatio atque spiratio,
ergo sicut haec est vera, Pater spirat Spi-
ritum Sanctum ; ita et haec, Pater generat
Spiritum Sanctum : sicque Spiritus San-
ctus esset Filius. — Insuper, sicut praehabitum
est, Pater et Filius sunt unum
principium Spiritus Sancti : non unitate
naturae, quum et eadem natura sit in Spi-
ritu Sancto, sicque esset principium sui
ipsius ; nec unitate persona?, quum sint
duae personae : ergo unitate proprietatis
sicque oportet ponere proprietates in di-
vinis realiter, non solum vocaliter. — Haec
Bonaventura.
Praeterea secundum eumdem Doctorem,
has proprietates personales oportet esse
relationes : primo, quia sunt incommuni-
cabiles, uni soli convenientes ; secundo,
quia realiter differunt, ut modo probatum
est. Sola autem relatio manet in divinis
distincta a divina essentia. Ad cujus in-
telligentiam est notandum, quod relatio in
aliquibus convenit cum aliis generibus, in
aliquibus differt. Gonvenit namque in hoc,
quod est praedicamentum et genus entis
et accidens ; differt vero, quoniam praeter
alia genera habet respectum non solum
ad subjectum, sed etiam ad objectum,
secundum habitudinem ac dependentiam
quamdam. Sed quantum ad primas illas
conditiones, relatio non convenit Deo, pro-
pter ejus simplicitatem et perfectionem :
;
A non enim relatio in Deo est praodicamentum,
nec accidens. Sed quantum ad
habitudinem ponitur in divinis, omni im-
perfectione ac dependentia prorsus seclu-
sa : et hoc, propter veram distinctionem
quae est in divinis, et propter veram originem
ac habiludinem seu respectum.Alia
ergo praedicamenta in divinis simplici-
ter transeunt in subslantiam ; relatio atitem
quodammodo manet, et quodammodo
persona ut in Patre. Quum ergo persona transit : quoniam alia genera non habent
sit una realiter, et proprietates realiter respectum nisi ad subjectum, et quantuin
plures, oportet ponere proprietates in di- B ad illum transeunt; relatio vero ultra hoc
vinis realiter differentes ; sed non diffe- dicit respectum ad objectum, et quantum
ad illum manet. Non est ergo in Deo quantum
ad id quod notat compositionem, dependentiam
aut imperfectionem : propter
quod non est genus, neque in genere, nec
accidens, nec aliud a substantia. Unde in
divinis non habet minus de ente, ubi re-
aliter idem est cum essentia, sed in rebus
creatis. Haec Bonaventura.
His per omnia Petrus concordat. Qui
inter cetera quaerens, an convenienter di-
G catur, Alia est persona Patris, alia Filii,
alia Spiritus Sancti, respondet : In Deo
est essentiae unitas ac personarum pluralitas;
nec unum repugnat alteri, quoniam
personarum pluralitas sumitur penes proprietat.es
relativas, non absolutas. Quamvis
ergo dici non queat, alia essentia, attamen
recte dicitur, alia persona. — Et si obji-
ciatur, quod persona commune quid est
tribus personis sicut essentia, ergo non
magis dici fas est, alia persona, quam
essentia alia : respondetur, quod non est
D simile, quia communitas essentiae est communitas
rei ejusdem in numero, commu-
nitas autem personae est communitas ra-
tionis. Haec Petrus.
Richardus quoque respondens ad duas
quaestiones praetactas, videlicet, an pro-
prietates sint in divinis, et an sint ipsae
relationes, omnino concordat praeinductis
responsis Bonaventurae, et parum aut nil
superaddit; sed movet hic alias quaestio-
nes quas Bonaventura non movet, quae
infra tangentur atque solventur.