Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

220 IN LIBRUM I SEXTEXTIAROI. DIST. XXVI ; QU.EST. III
enim relationes sinl emn essenlia realiter A
idem, nihilo miniis vere sunl el fundantur
in ea. Aliudque eonvenit essentiae iu quantum
essenlia, rt in quanlum relatio : sicut
et aliud convenit Deo ratione ju&titisB,
aliud ralione clementia?. Relaliones quo-
que quamvis non sint ab essenlia realiler
distinctae, attamen inter se realiter distin-
guuntur : propter quod in personis ralio
sunl realis et personalis distinctionis.
QUiESTIO III
TErtio
per intellectum proprietatibus
relativis a personis, remaneant ipsse
personae distinctse, vel saltem
res per se subsistentes.
quaeritur, Utrum abstractis
Videtur quod non. Primo, quia (ut dictum
est) relationes seu relativa? proprie-
tates sunt ipsa?met persona? subsistentes.
Ergo proprietatibus illis intellectis non
B
esse, nil remanet de personis. Nec ipsa? C ralitas semper causetur ab aliqua distin-
hypostases permanent subsislentes. Essen-
tia namque de se communicabilis, per pro-
prietatem determinata, vocatur hypostasis
et incommunicabilis redditur : ergo proprietate
subtracta, non manet incommu-
nicabilis. — Secundo sic : Pater non solum
habet quod est Pater, sed etiam quod
est quis seu iste : aut ergo ab eodem, aut
non. Si ab eodem, videretur quod Filius
non esset quis nec iste, quia non habet
paternitatem, qua Pater est Pater; si non
ab eodem, ergo ab alio quam a paterni- D
tate habet Pater quod sit hypostasis seu
persona : quis enim seu iste designat hypostasim.
— Tertio, individuum non ma-
nel individuum individuantibus ab eo remolis,
sicut nec album permanet album
subtracta albedine : ergo nec hypostasis
aut persona est manens, una proprietate
abstracta.
In contrarium arguitur, quod secundum
Augustinum libro de Trinitate, in omni
relativo est aliquid accipere praeter rela-
tionem, utpote fundamentum relationis.
Inde affirmat, quod in relativo est aliquid
non relativum. Sed personse in divinis, ut
Pater et Filius, relative dicuntur. Ergo re-
lationibus intellectuali apprehensione abs-
tractis, manet quid absolutum : et hoc est
res vere subsistens, quum in Deo nihil sit
accidens nec universale. — Item, subtracta
persona? sua proprietate, adhuc manet
deitas ac natura, quee est quid per se sub-
sistens, quemadmodum in rebus creatis,
si individuantia ab individuo subtrahan-
tur, manet natura specifica.
Ad hoc Thomas respondet : Hic est
duplex opinio. Una, quod sicut in rebus
creatis, per intellectum abstractis relationibus
ac proprietatibus, adhuc manent
ipsa? hypostases se ipsis distincta?, sic
etiam in divinis. Unde dicunt, quod abs-
tracta personalitate, id est relatione con-
stituente personam, adhuc manet hypo-
stasis. Sed hoc videtur fidei repugnare
propter duo. Primo, quoniam quum plu-
ctione, et distinctio sit vel per essentiam,
vel per quantitatem, vel per relationem,
impossibile est in Deo esse aliquam dis-
tinctionem nisi quam agat relatio : hinc
relationibus per intellectum sublatis, tol-
litur ipse intellectus distinctionis. Secun-
do, quoniam in divinis nihil preedicatur
per accidens, vel sicut forma alicui pra?-
exsistenti inhaerens : unde quidquid signi-
ficatur ibi per modum forma?, totum est
subsistens. Hinc sicut remota essentia per
intellectum, non remanet aliquid quasi
recipiens illam essentiam, quoniam ipsamet
essentia est subsistens ; ita remota
per intellectum bonitate, non remanet ali-
quid recipiens bonitatem, quia ipsa boni-
tas est subsistens. Conformiter remota per
intellectum relatione, non remanet aliquid
quasi substratum illi relationi, quoniam
ipsamet relatio est subsistens. Unde abs-
tracta relatione, nihil manet proprie lo-
quendo, nec absolutum, nec relativum,
nec hypostasis, nec essenlia. Sed verum