Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN HOMO SINE REVELATIONE SCIRE VALEAT IN HAC VITA SE ESSE IX CARITATE
naturalis amoris. Quarto, propter judicium A
Dei, qui ad humiliandum nos vult nos
bona nostra latere. — Potest quoque sic
responderi : Unumquodque cognoscitur secundum
quod est in actu, prout undecimo
Metaphysica? dicitur. Habitus autem est
medium inter potentiam et actum, pro-
pter quod nec habitus ipse percipitur nisi
secundum quod per actum completur.
Hinc exercendo actus quorumdam habituum,
percipimus nos habitus illos habe-
re. Quod contingit ex hoc quod percipimus
actum pervenire ad hoc quod est proprius B
effectus hujusmodi habitus : sicut dum
quis scit se seu actum suum pertingere
ad proprium effectum temperantise, co-
gnoscit temperantiam se habere. Porro
proprium caritatis effectum, quem addit
supra naturalem dilectionem, scire non
possumus. Hic namque effectus est qusedam
ineffabilis unio mentis ad Deum, de
joann.wu, qua apud Joannem legitur : Ut sint unum
22 "
sicut et nos. Hsec Petrus.
Prsehabitis omnino concordat Richardus.
iEgidius quoque scribit hic : Aliquid po- C
test cognosci dupliciter, scilicet : specu-
lative et in communi, utpote quid sit, et
quse sit causa ipsius et subjectum atque
effectus. Sicque caritas potest cognosci,
non solum ab habentibus caritatem, sed
item ab aliis : sicut et sapor potest cognosci
hoc modo ab eis qui non sunt eum
experti in hoc vel illo subjecto. Secundo,
res potest cognosci secundum quod est in
isto vel illo : et sic non potest caritas cer-
titudinaliter sciri, nec ab eo qui habet
illam neque ab aliis. — Haee ^Egidius. Qui D
de his scribit prolixe, tamen concordi-
ter aliis.
Ad primum itaque respondendum, quod
Philosophus loquitur ibi de habitibus in-
tellectivse potentise, quorum actus sub pro-
pria possunt ratione cognosci. Caritas quo-
que non penitus latet habentem, quia ut
tactum est, per multa signa probabiliter
scitur inesse. Unde et Apostolus protesta-
I Cor. 11,12. tur : Non spiritum hujus mundi accepi-
mus, sed Spiritum qui ex Deo est, ut
sciamus qua3 a Deo donata sunt nobis. De-
nique praeter signa praetacta, sunt et alia
signa, quaedam minus et qusedam magis
probabilia. Signa autem multum probabi-
lia sunt : cordialiter abhorrere ac fugere
omne peccatum mortale, ita quod homo
pro nulla re vellet scienter peccare mor-
taliter; item, propriam conscientiam dili-
genter discutere, et quidquid in se venerit
rcprehensibile, fortiter emendare ; aliis
quoque discretis personis propriam conversationem
et conscientiam aperire tam
in confessione sacramentali quam extra
eamdem, et juxta illorum informationem
emendationi insistere ; habere etiam cor
paratum ad omnia quae Deus requirit, et
coram Deo jugiter in omnibus formidare.
Signa vero minus probabilia sunt, verbum
Dei libenter audire, divino officio intuitu
Dei affectualiter interesse. Non est autem
securum sensibili devotioni plurimum cre-
dere, quia frequenter potest in ea deceptio
commisceri. Vera autem et tuta devotio
est, ad ea quse Dei sunt ac salutis, animum
promptum habere, et non multum
curare an hoc sit cum deyotione sensibili
seu consolatione quadam suavi, quia et
multi infideles ac perfidi atque heeretici
in sacrificiis et orationibus suis multoties
accenduntur, lacrimantur et delectantur :
nam et inferiorem ac sensitivam animse
partem spiritus malus variis modis potest
alterare, immutare, afficere. — Ad secundum
dicendum juxta praehabita, quod fer-
ventes in caritate experiuntur et noscunt
in se esse actus amoris; non tamen certi-
tudinaliter sciunt sine revelatione, an sint
actus amoris infusi, an naturalis et acqui-
siti. — Ad tertium respondetur, quod Au-
gustinus loquitur juxta modum Platoni- Cf. p. nc.
corum, ut dictum est plenius supra; et
verum est quod habens dilectionem, ex
ejus praesentia certo scit se habere dilectionem
saltem in genere, et ipsa caritas ex
parte cognoscibilis nota* est. — Ad quar- * nata
tum dicendum, quod fides et spes habent
actus sibi tam proprios, quod certitudina-