Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN DEO CONVENIAT NOMINA MULTA HABERE, ETC. 143
salitatem, multa sunt nomina ejus, quo- A differunt ratione qua? salvatur in propri-
etate et veritate, ita quod dicimus Deum
niam multos habet effectus ; si per ablationem,
multa suut noinina, quoniam multa
removentur ab eo, videlicet cuncta creata;
si per eminentiam, multa sunt nomina
ejus, quia in omni nobilitate et perfecti-
one eminet creaturis. Ha?c Bonaventura.
Hoc ipsum Durandus aliqualiter planius
exprimens : Unumquodque, inquit, nominamus
sicut intelhgimus illud. Deum autem
ex creaturis intelligimus variis modis :
hinc secundum diversitatem effectuum
vere sapientem, bonum et justum in se,
et non tantum in intellectu ratiocinantis.
Et inde provenit diversitas nominum at-
tributoruin, quae omuia quamvis significent
unam rem, non tamen secundum
rationem eamdem : ideo non sunt synony-
ma. — Quocirca pensandum, quod aliter
dividuntur aequivocum, analogicum atque
univocum :
quia soquivocum dividitur penes
res significatas, univocum secundum
Dei in operibus natura? et gratia? ac glo- B diversas differentias, analogicum secunrise,
innumerabilia nomina competunt ei. dum diversos modos. Unde quum ens
Dicitur enim creator, conservator, guberna-
tor, provisor, pra?destinator, salvator, adju-
tor, judex, glorificator, etc. Ex remotione
quoque vocatur immensus, immortalis,
incorporalis ; ex eminentia vero, omni-
potens, summus, perfectus, etc. Ha?c Du-
randus.
Thomas quoque :
Multiplicitas (ait) nominum
dupliciter potest contingere. Primo,
prsedicetur analogice de decem prsedica-
mentis, unicuique prsedicamento debetur
modus proprius pra?dicandi : et quoniam
in divinis non ponuntur nisi duo prsedi-
camenta, puta substantia et relatio ; ideo
non ponuntur ibi nisi duo modi pra?dicandi,
videlicet substantialiter et relative. —
Ha?c Thomas in Scripto. Qui de hac materia
tractat diffusius in prima parte Sum-
ex parte intellectus, qui sicut unam et ma? SU83, qusestione tertiadecima, et item
eamdem rem potest diversimode conside- C in Summa contra gentiles, libro primo,
rare, atque secundum diversas rationes
et proprietates concipere, sic potest eam
multipliciter nominare, multaque nomina
ei imponere. Hinc Deum possumus nomi-
nare secundum id quod in se est, et etiam
secundum quod ad creaturas habet se, et
negati-
hoc dupliciter, utpote : secundum
ones, quibus conditiones et proprietates
creaturarum removentur ab eo, et inde
consurgunt nomina negativa, ut immen-
capitulo tricesimo primo et deinceps
qua? ob nimiam prolixitatem vitandam
omitto.
Amplius Petrus his consonans : Deum,
inquit, nominare sicut et considerare, con-
tingit dupliciter. Primo, secundum se et
absolute. Et hoc tripliciter, secundum tria
qua? sunt in ipso, puta : essentia, quae
una est re, habens in se multiplicitatem
attributorum differentium ratione ;
sicque
sus, increatus, incomprehensibilis; et item essentia sub diversis rationibus potest
secundum relationem Dei ad creaturas, in- D considerari et multipliciter nominari. Sedeque
oriuntur nomina importantia habi- cundum quod consideratur in Deo, est
tudinem Dei ad creaturas, ut creator, rex, persona : quumque tres persona? differant
dominus, judex, legislator. Secundo multi- re, significari habent distinctis nominibus
plicitas nominum potest accidere ex parte
rei. In Deo autem non est realis distinctio
nisi personarum, unde contingit multipli-
citas nominum personalium ac notiona-
lium seu relationum. Praeter ha?c, est in
Deo distinctio rationum qua? vere in ipso
sunt, ut ratio bonitatis, ratio sapientia?,
etc. : qua? omnia in Deo sunt unum re, et
significantibus res distinctas. Tertium est
notio. Et notiones inter se differunt re,
non essentia : ideo distincta nomina com-
petunt eis. Alio modo consideratur Deus
per respectum ad creaturas, et sic quoque
diversa nomina ei conveniunt, sicut jam
patuit. Ha?c Petrus.
Idem Richardus ; et addit : Quamvis di-