Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

QUALITER OMNIA SINT IN DEO IDEALITER ATQUE CAUSALITER, ET QUID SIT IDEA 407
dum determinati et limitati, non quod A cipales formae et rationes aeternae, ut disimpliciter
sit determinata et limitata, sed ctum est ante, et quod sint ipsa divina
in quantum similitudo illius, utpote ut
imitabilis ab illo aut illo secundum certum
et limitatum gradum per.fectionis.Nec
ideo sequitur quod divina essentia sit ratio
cognoscendi illud aut illud absque om-
ni respectu rei et rationis, quia essentia
divina non est similitudo alicujus illorum
nisi ut imitabilis, vel ut taliter inlellecta :
quibus nominibus importatur relatio rei
aut rationis, imo relatio rei in creato et
essentia in quantum est ratio quam imi-
tatur creatura. Deinde respondet, quod in-
tentiones secundae et formae artificiales
non habent proprias ideas in Deo, sed solum
ideas naturalium rerum circa quas
concipit intellectus intentiones secundas,
et circa quas operatur ars formas artifici-
ales : ila quod Deus per simplices ideas
naturalium rerum cognoscit intentiones
secundas, artificialesque formas et violen-
ideato, atque relatio rationis in idea et in B tas dispositiones quae fieri possunt circa
essentia ut sic intellecta.
Deinde ad primam objectionem factam
a Scoto contra secundam opinionem, dicendum,
quod infinitae exceilentiae divinae
nullatenus derogat, sed magis alludit et
consonat, quod a nullo intellectu creato
potest plenarie comprehendi, neque ab
aliqua creatura perfecte imilari : propter
quod sic habere esse diminutum in mente
apprehendentis et in natura imitantis, non
illas ab intellectu et arte. Et hoc ideo,
quoniam omnes intentiones secundae im-
portant formaliter rationem respectus rei
circa quam considerantur ad aliam. Si-
militer non nisi rationem respectus important
formse artificiales, quoniam non
consistunt nisi in ordine partium rerum
naturalium : qui ordo non est nisi respe-
ctus quidam. Respectus autem sive relatio
propriam ideam non habet,ut jam dicetur.
obviat excellentiae divinae essentiae, nec Porro rerum naturalium quaedam dicunquod
illo modo fundantur in ea relationes
rationis. — Ad aliam dico, quod in Deo
C tur secundum se, quaedam ad aliud. De
primo modo sunt tantum res trium praedi-
altissimo ex sua natura et quantum est ex camentorum, videlicet, substantiae, quan-
parte rei, est summa et infinita simplici-
tas, unitas atque identitas, et non prius
neque posterius ; nec distant in eo nec
differunt aptitudo et actus, nec relationes
in ipsis fundatae. Ideo ante relationes ideae,
non est in Deo prior relatio ad creata. —
Itaque propter has et similes persuasio-
nes,non fuit nec est a doctrina Sanctorum
de ideis praehabita recedendum.
Insuper de ideis multa scribit Henri-
cus in diversis suorum locis Quodlibetorum.
Septimo equidem Quodlibeto inqui-
rit, Utrum quaelibet res habeat propriam
ideam in Deo. Ad quod respondendo, simul
respondet ad quaestionem qua quaeri-
tur, An relationes seu respectus habeant
proprias ideas, an etiam secundae intentio-
nes.Quocirca primo declarat quid sit idea;
et sequitur Augustinum in libro LXXXIII
Quaestionum, videlicet quod ideae sint prin-
titatis, et qualitatis. De secundo modo sunt
res aliorum septem praedicamentorum :
quarum quia non est aliqua realitas pro-
pria, alia a realitate aliorum trium generum
super quae fundantur; ideo dico,quod
relationes et generaliter res septem praedicamentorum,aliorum
a substantia, quan-
titate et qualitate, non habent proprias in
Deo ideas, alias ab ideis praedicamento-
D rum super quorum res fundantur.
Rerum vero naturalium quae sunt secundum
se et ad se ipsas, quaedam sunt
essentialiter id quod sunt secundum se et
ad se, quaedam vero accidentaliter tantum.
De primo genere tantum sunt quiddifates
et essentiae specificae secundum rationem
speciei specialissimae. — De secundo autem
genere quaedam sunt id quod sunt
secundum se et ad se accidentaliter, quoniam
opere intellectus consideratae sunt
in natura essentia? specificae, et abstractae