Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

P .
;t s '
212 1N LIBRUM I SENTENTIARUM. DIST. XXVI ; QU.EST. II
per hoc quod relationes opposita? possunt A motivum opinionis illius dicendum, quod
esse in divina essentia lanquam in fundamento
propter infinitam ejus fecunditatem.
Sed consimiliter potest dici de modis
absolutis : quoniam quum sint modi
rerum et non quidditates, non faciunt
compositionem cum essentia; rursus, plu-
res hujusmodi modi in una queunt funda-
ri essentia, sicut plures relationes : sicque
per tales modos divina? persona? possunt
constitui et distingui. — Haec Durandus.
Qui consequenter contra opinionem hanc
arguit, ut infra tangetur.
Deinde quserit, an personse distinguan-
tur potius per relationes quam per origines
; et respondet quod per relationes. Ad
207 c quod adducit motiva paulo ante ex Thoma
inducta.
Deinceps quaerit (quod a prseallegatis
doctoribus non queeritur), an relationes
distinguant personas in quantum relatio-
nes, vel in quantum proprietates. Circa
quod scribit : Videtur quibusdam, quod
sub ratione proprietatis, et nullo modo
sub ratione relationis : tum
quia relatio
ut relatio, suum praesupponit fundamen-
tum,ergo divinee relationes praesupponunt
origines, in quibus (ut dictum est) fun-
dantur, et per consequens personas di-
stinctas ; tum quia relatio ut relatio, non
habet nisi referre id cujus est relatio, non
constituere, sed hoc habet in quantum
proprietas, et prsointelligitur emanationi-
bus. — Verum ista opinio non videtur
idonea, quia si proprietas distinguit per-
sonas, vel in quantum est absoluta, vel
in quantum relativa : si primum, ergo
personae divinse per absoluta distinguun-
lur; si ut relativa, ergo formalius convenit
relationi distinguere. Rursus, si per pro-
prietates fit distinctio supposilorum, ergo
sicut distinctio suppositi absoluti fit per
proprietatem absolutam, ita distinctio sup-
posili relativi fit per proprietatem relativam.
Item, relalioni originis in quantum
lalis, convenit distinguere : quia
in se
oppositionein includit ad suum correla-
tivum ratione oiiginis. — Ad priinum ergo
origines non sunt fundamentum relationum,
sed fecunda Dei essentia. Origines
enim non sunt nisi ipsaemet relationes,
videlicet a quo aliquid et quod ab ali-
quo. Hinc qui prseintelligeret personas ori-
ginibus, vel origines relationibus, male
intelligeret ; sed simul intelligenda est
persona constituta cum sua relatione. Ad
secundum dicendum, quod relatio non ha-
bet constituere in esse, nisi illud esse sit
referri ; sed si est referri, qua ratione ha-
B bet referre, eadem ratione habet dare tale
esse, scilicet esse relatum. Esse autem
personale in divinis, est esse relatum :
idcirco relatio sub ratione relationis, po-
test constituere divinam personam in esse
personali. — Hsec Durandus. Cujus solutio
ad primum infra patebit quid contineat
veritatis.
Prseterea diligenter advertendum quod
ad quaestionem propositam respondet Ri-
chardus : Inter divinas (inquiens) perso-
C nas consideratur duplex principium di-
stinctionis : unum
quasi effectivum, et
alterum quasi formale. Videtur ergo dicendum,
quod per ipsas emanationes di-
stinguuntur persona? quasi per effectiva
distinctionis principia. Generare namque
et generari, sunt ratio distinctionis inter
Patrem et Filium, et spirare et spirari,
sunt ratio distinctionis Spiritus Sancti a
Patre et FiIio,ad similitudinem causae effi-
cientis : actio enim ad causam efficientem
reducitur. Per relativas vero proprietates
D distinguuntur persona?. tanquam per prin-
cipia distinctionis formalia. Una quippe
persona distinguitur ab alia per suam formam
constituentem quasi per principium
formale intrinsecum :
personalis vero pro-
prietas est constitutiva personae. Distin-
guuntur ergo personae ab invicem per
suas proprietates personales tanquam per
formalia distinctionis principia. Non enim
dici potest quod formaliter distinguantur
per aliquid absolutum, quia hoc cum summa
simplicitale divinse essentiae non valet