Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

616 IN LIBRUM I SENTENTIARUM. DIST. XLV ; QU^ST. III
et seraper impletur, est voluntas benepla- A sunt operalio atque permissio; sed opera-
citi : qua? secundum Augustinum, csl votio bonorum, permissio autem malorum.
luntas quieta. Id qund vult, rst voluntas
sigui : qiue improprie appellatur volun-
tas, juxta moduin quo signa dileclionis et
irae dicuntur dileclio atque ira, ut in suis
Sententiis ait Ilugo. — Volunlatis vero be-
neplaciti quinque sunt signa.qua? dicuntur
signa propter cointellecta, qua? indicant
aliquid esse volitum voluntate beneplaci-
li : in quo volito tanquam in effectu vo-
luntatis aeternae, qua? causa illius est, indicatur
ipsa voluntas aeterna : sicque ista B
sunt signa voluntatis illius per medium,
puta per volitum. Voluntas demum beneplaciti
non est multiplex in se, quamvis
possit dici multiplex in effectu, quemadraodum
in libro Sapientia? fertur de Spi-
Sap.vu,22. ritu Sancto : Spiritus unicus multiplex.
Numerus vero signorum illorum, secundum
quosdam sic sumitur : Nam divina
voluntas aut respicit actum dum fit, aut
dum faciendus est. Si dum fit, aut ergo
actus ille est bonus, aut malus : si bonus,
sic operatio ejus est signum voluntatis C Haec Alexander.
divina?; si malus, sic ejus permissio signum
est voluntatis divina?. Si autem dum
est faciendus, aut ergo bonus, aut malus.
Si malus, sic prohibitio signum est divina?
voluntatis : si bonus, aut ergo est neces-
sarius ad salutem, sicque praeceptio di-
vinae voluntatis est signum ; aut non est
necessarius, sed tamen conferens ad sa-
lutem, et ita consilium divina? signum est
voluntatis. Vel ut aliqui correxerunt, si
est actus faciendi, aut ergo est absolute
faciendus, et sic est jussio; aut absolute D
vitandus, et ita est prohibitio; aut est in
comparatione seu comparative faciendus
sive vitandus, et sic est consilium : quia
consilium non solum est respectu melio-
ris boni agendi, sed et minoris mali de-
clinandi, sicut respectu culpge venialis;
sicque accipitur consiliura in Scripturis.
— Aliter dicendum et melius secundum
Hugonem in suis Sententiis, quod signum
voluntatis divinse aut sumitur generaliter,
aut specialiter. Si generaliter, sic signa
Si specialiter, videlicet respectu rationalis
creaturae, sic sunt praeceptum et prohibi-
tio : praeceptio bonorum, et prohibitio ma-
lorum. Consilium vero non ponitur inter
signa ab Hugone, sed additur a magistro
Petro tanquam medium inter praeceptionem
et prohibitionem.
Insuper signa ha?c accipi queunt active:
et ita sunt ipsemet Deus prohibens, pra?-
cipiens, consulens, etc. ; et connotant in
creatura aliquid vel positivum, sicut ope-
ratio effectum, pra?ceptio jussum, vel pri-
vativum,sicut permissio non coercitionem,
prohibitio fugam aut non sectationem.
Item accipi possunt passive. Sic praeceptio
est res praecepta, prohibitio res prohibita,
permissio res permissa : et ita non signi-
ficant divinam essentiam, sed signum di-
vina? voluntatis, vel in ipso actu, ut in
operatione, praeceptione, consilio; vel in
opposito actus, sicut in prohibitione ; vel
in eo quod elicitur, ut in permissione. —
Praeterea advertendum, quod circa di-
stinctionem praedictorum quinque signorum
voluntatis divinae, quidam aliam ha-
bent considerationem. Unde Udalricus in
Summa sua secundo disseruit libro : Voluntas
beneplaciti Dei, secundum Damascenum
libro primo, est duplex, videlicet
antecedens et consequens. Voluntas vero
signi dividitur in quinque species, quae
tanguntur hoc versu :
Prsecipit ac prohibet, permittit, consulit, implet.
Nam quaedam sunt signa voluntatis an-
tecedentis, quaedam consequentis, secundum
quod quaedam eorum sunt effectus
voluntatis antecedenlis, quaedam autem ef-
fectus sunt voluntatis consequentis. Effe-
ctus voluntatis antecedentis, est directio
natura? intellectualis in suum ultimum finem
secundum modum et institutionem
legis divina?, qua? intellectum illuminat
de agendis, et affectum retrahit a peccatis
per pcenas seu comminationes, allicitque